ادبيات كاخ سفيد – 4



تردیدی نیست که جهان پس از حملات یازدهم سپتامبر، در وضعیت حساس و حتی شکننده‌ای قرار گرفت و به هر حادثه، قدرتی در اندازه ایجاد پیامدهای خطیر یا فرصتی طلایی بخشید. حضور‌‌ آمریکا در منطقه پس از دو جنگ افغانستان و عراق، وضعیتی حساس را برای کشورمان پدید آورده است. «ادبیات کاخ سفید» با رویکردی جدید به بررسی مواضع رسمی دولتمردان ایالات متحده و نیز سایر مقامات آمریکایی در قبال ایران می‌پردازد. رسانه‌های آمریکا گزینه‌ای دیگر است که به بررسی مواضع آن‌ها در قبال ایران پرداخته می‌شود و در نهایت کلیه جریان‌های خبری در این سه قالب، با نشانگاه ایران مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرند. «ادبیات کاخ سفید» به‌صورت هفته‌ای انجام می‌شود و تلاش می‌کند تا خطوط القا را در قبال ایران شناسایی و تحلیل کند.

۳۱ ـ ۲۱ شهریور ماه
دولتمردان کاخ سفید
بررسی اظهارات دولتمردان کاخ سفید در دهه آخر شهریورماه نشان می‌دهد که فعالیت‌های هسته‌ای ایران همچنان در صدر جریانات خبری قرار دارد. کالین پاول، وزیر خارجه ایالات متحده اعلام کرد که از ایران می‌خواهد تا قبل از این‌که پرونده برنامه‌های هسته‌ای‌اش به شورای امنیت ارجاع شود، آن‌را شفاف سازد.[۱]
وزیر امورخارجه ایالات متحده که در گفت‌وگو با فاکس نیوز این مطلب را بیان کرد، افزود: نمی‌خواهم درباره آن‌چه ایران با آن روبه‌روست، پیش‌داوری کنم، اما این خواست جامعه بین‌المللی است که با هم به این کشور می‌گویند شما الزامات را نقض کرده‌اید. اکنون زمان این رسیده است که پروتکل‌های الحاقی را امضا کنید و جامعه بین‌المللی را راضی کنید تا متقاعد شوند که در پی گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیستید. وی گفت: ایران باید تضمین دهد که برنامه‌های هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز بوده و برای دسترسی به انرژی برق است و این تضمین باید از سوی سازمان ملل تأیید شود.
پاول در پاسخ به سؤال با این عنوان که اگر ایران در مدت تعیین شده از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با این آژانس همکاری نکند، چه اقدامی صورت می‌گیرد، گفت: در این صورت موضوع ایران به شورای امنیت ارجاع داده می‌شود و این شورا پیش از هر عملی تصمیم مناسب را اتخاذ خواهد کرد.
وی همچنین در بخش دیگری از مصاحبه خود در خصوص حضور سران القاعده در ایران گفت: ما بر این باوریم که ایران رهبران القاعده و اعضای این شبکه را در اختیار دارد. وی در پاسخ به این سؤال که آیا ایران به این افراد در انجام فعالیت‌‌هایشان کمک می‌کند، گفت: ما می‌دانیم که آن‌ها برخی از این افراد را دستگیر کرده‌اند، اما این مطلب را نمی‌دانم که آیا آن‌ها توانسته‌اند کنترل تمام این افراد را در اختیار بگیرند.
در عین حال، ریچارد آرمیتاژ، معاون وزیر امورخارجه آمریکا با بیان این‌که واشنگتن هیچ اهداف نظامی برای حمله به ایران ندارد، گفت: آن‌چه از ایران خواسته می‌شود آن است که اعضای گروه القاعده در این کشور را، به کشورشان یا آمریکا تحویل دهد.[۲] به نوشته روزنامه فرامنطقه‌ای الحیات، آرمیتاژ افزود: ایران اگر بخواهد به همسایه خوبی برای عراق تبدیل شود، باید این افراد را تحویل دهد.
آرمیتاژ از تهران خواست تا حمایت‌های خود از جنبش حماس، جنبش جهاد اسلامی و حزب‌الله لبنان را متوقف سازد.
این در حالی است که معاون سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا خاطرنشان ساخت که آمریکا تصمیم گرفت به‌دلیل نقش روسیه در انتقال تجهیزات نظامی مرگبار به کشورهای دیگر کمک‌های خود را به مسکو ممنوع کند، اما از این تصمیم چشم‌پوشی کرد.[۳] وی در عین حال از همکاری هسته‌ای تهران ـ مسکو ابراز نگرانی کرد و خواهان توقف هر چه سریع‌تر این همکاری‌ها شد.
در همین حال واشنگتن طی یک پیام شفاهی نخست‌وزیر ترکیه را از هرگونه سفر به ایران و بررسی موضوع اعزام نیروهای ترک به عراق با مقامات مسئول ایرانی، برحذر داشت.[۴] به نوشته روزنامه الریاض چاپ عربستان، در این پیام هشداردهنده که به‌وسیله سفیر آمریکا در آنکارا، به رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه ابلاغ شده، آورده است: اردوغان قبل از این‌که به سفر خود به ایران فکر کند باید سریعاً تدابیر لازم برای دیدار از واشنگتن و سپس تل‌آویو را تدارک ببیند و عازم این دو کشور شود.
روزنامه ملیت چاپ ترکیه نیز با تأیید این خبر، اعلام کرد: سفیر آمریکا در دیدار با اردوغان به وی تأکید کرده است، ما از این‌که شما به طرفداری از ایران در کنار این کشور ایستاده‌اید، احساس نگرانی مي‌کنیم و چنانچه سفر به تهران را ضروری می‌بینید، بهتر است این سفر را بعد از دیدار از واشنگتن و تل‌آویو انجام دهید.[۵]
روزنامه ملیت به نقل از منابع رسمی دولت نوشت: به‌رغم تهدیدات واشنگتن برای لغو سفر اردوغان به ایران، آنکارا انجام این دیدار را بسیار ضروری و از برخی جهات بسیار مفید می‌بیند. این روزنامه افزود: دیدار اردوغان از ایران از جهت مبارزه با فعالیت‌های اعضای حزب کار کردستان بسیار مفید خواهد بود.
وزارت امورخارجه ایالات متحده با این ادعا که یک شرکت دولتی روسیه تسلیحات پیشرفته به ایران فروخته است، تحریم‌هایی اقتصادی را علیه این شرکت روسی وضع کرد.[۶]
به نوشته واشنگتن تایمز، آمریکا مدعی شده است که شرکت روسی Tulakbp، تعدادی تسلیحات پیشرفته از جمله موشک‌های ضدهوایی، تسلیحات ضدتانک و مهمات هدایت شده به ایران فروخته است. به نوشته این روزنامه آمریکایی، شرکت یاد شده توپخانه هدایت شونده لیزری Kransopal - M را تولید می‌کند. در نامه مشاور وزیر دفاع آمریکا در امور منع تولیدات هسته‌ای به اداره ثبت فدرال این کشور آمده است: برای دولت آمریکا مسجل شده که دولت روسیه تجهیزات نظامی مرگباری را به کشورهایی که از سوی آمریکا در لیست حامیان تروریسم قرار گرفته‌اند، فروخته‌ است.
در همین حال، وزارت امورخارجه آمریکا تحریم‌هایی را علیه شرکت صنایع شمال چین به اتهام فروش تکنولوژی موشکی پیشرفته به ایران وضع کرد.[۷] این در حالی است که در اوایل سال جاری اقدام مشابهی علیه همین شرکت به اتهام فروش تکنولوژی موشکی به ایران صورت گرفت.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران، حمایت ایران از گروه‌های تروریستی، حضور اعضای القاعده در ایران، سفر نخست‌وزیر ترکیه به ایران و تحریم علیه شرکت‌های روسی و چینی به اتهام فروش تسلیحات به ایران مهم‌‌ترین جریان‌های حزبی در اظهارات دولتمردان کاخ‌سفید علیه ایران در دهه سوم شهریور‌ماه جاری است.

مقامات ایالات متحده
اسپنسر آبراهام وزیر انرژی ایالات متحده با استقبال از قطعنامه صادر شده در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آن‌را نشان‌دهنده خواست جامعه بین‌المللی برای جلوگیری از آن‌چه که آن‌را پدید آمدن یک بحران دیگر نظیر کره شمالی می‌خواند، دانست.[۸] وی تصریح کرد که قطعنامه شورای حکام آشکار کرد که جامعه بین‌الملل زوال معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را تحمل نخواهد کرد.
در همین حال، کنت بریل نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خاطرنشان کرد که تهدید ایران مبنی بر قطع و پایان دادن به همکاری‌اش با آژانس تنها نشان می‌دهد که آن‌ها چیزی برای پنهان کردن دارند که نمی‌خواهند آشکار شود.[۹]
این در حالی است که آدام ارلی، معاون سخنگوی وزارت امورخارجه ایالات متحده نیز از اقدام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران استقبال کرد.[۱۰] وی اظها داشته که اگر ایران از پاسخ دادن به سؤالات آژانس تا اواخر اکتبر خودداری کند، این امر نشان‌دهنده تلاش این کشور برای پنهان‌سازی برنامه‌های هسته‌ای مخفیانه‌اش است.
روزنامه القبس مدعی شد که مقامات دیپلماتیک آمریکا در گفت‌وگو با این روزنامه از بحرانی‌تر شدن روابط آمریکا با کشور ایران در آینده نزدیک خبر دادند.[۱۱]
این روزنامه چاپ کویت به نقل از منابعی که آن‌ها را مقامات بلندپایه دیپلماتیک آمریکایی معرفی می‌کرد، نوشت: روابط ایران به‌دلیل عدم همکاری با درخواست‌ها برای متوقف کردن آنچه که این مقام آمریکایی از آن به‌عنوان عملیات ساخت و توسعه سلاح‌های کشتار جمعی می‌نامید، رو به بحران است. این مقامات ادعا کرده‌اند که آمریکا اطلاعاتی در اختیار دارد که این اطلاعات نشان دهنده طی مراحل پایانی برنامه‌های هسته‌ای از سوی ایران است.
براساس نوشته این روزنامه، مقامات آمریکایی ادامه اعمال تحریم علیه ایران از سوی شورای امنیت را امری بعید ندانستند. طبق نوشته این روزنامه، مقامات یاد شده در پاسخ به سؤالی در خصوص شایعه مربوط به این‌که شیخ صباح الاحمد، نخست‌وزیر کویت در سفر به دولت آمریکا حامل پیامی از سوی ایران بوده است، گفته‌اند: شیخ صباح الاحمد یک واسطه به معنای ظاهری کلمه نبود. بلکه وی پیام‌آور نگرانی کویت نسبت به امنیت منطقه و ثبات آن بود؛ چرا که یک حرکت کوچک در رابطه بین واشنگتن ـ تهران منطقه را در گرداب جدیدی از ناامنی قرار خواهد داد.
در همین حال، رویتر به نقل از مقامی که آن‌را «یک مقام عالی‌رتبه آمریکایی» نامید، ادعا کرد، آمریکا اطمینان دارد اسناد و مدارک به زودی وجود برنامه‌های مخفی هسته‌ای ایران را ثابت خواهند کرد و این مسئله روسیه را به توقف برنامه‌هایش در کمک به ساخت رآکتور هسته‌ای در ایران مجبور خواهد کرد.[۱۲] رویتر همچنین به نقل از این مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، در ادامه می‌افزاید: روسیه سوخت لازم را برای تقویت راکتور هسته‌ای بوشهر به منظور فعال کردن آن تا اوایل سال آینده به ایران ارسال نخواهد کرد. وی در ادامه اظهاراتش افزود: روزی که روشن شود ایران برنامه‌های تسلیحات هسته‌ای در دست اجرا دارد، روسیه همکاری هسته‌ای صلح‌آمیز این کشور را با ایران متوقف خواهد کرد.
الکساندر ورشبو، سفیر آمریکا در روسیه اعلام کرد که جورج بوش به همراه همتای روسی‌اش در اواخر این ماه در کمپ دیوید مسائل هسته‌ای ایران را مورد بررسی قرار خواهند داد.[۱۳] وی ضمن ابراز نگرانی از روند فعالیت‌های هسته‌ای ایران تصریح کرد، بوش از پوتین خواهد خواست که روابط خود با تهران را قطع کند.
این در حالی است که پل برمر حاکم غیرنظامی آمریکایی در عراق، تصریح کرد که ایران قصد دارد با نفوذ در میان عراقی‌ها اوضاع این کشور را بی‌ثبات و ناامن سازد.[۱۴] وی افزود: که ایران دخالت‌هایش را در عراق به روش‌های مختلف ادامه می‌دهد. برمر خاطرنشان می‌کند که واحدهای اطلاعاتی ایران فعالیت‌هایی را در عراق علیه این کشور انجام می‌دهند و فعالیت‌های این واحد شامل حمایت از افراد مختلف است که بعضی از آن‌ها هم علیه عراقی‌ها و هم علیه نیروهای ائتلاف، اقدامات خشونت‌آمیز می‌کنند. برمر تأکید کرد که در تهران نگرانی از این‌که هدف حمله آینده آمریکا قرار بگیرند، وجود دارد. وی گفت: تهران هم‌اکنون تحت فشار است، زیرا مدارک روشنی مبنی بر احتمال توسعه سلاح‌های هسته‌ای در این کشور وجود دارد.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران و دخالت ایران در امور داخلی عراق مهم‌ترین جریان‌های خبری در اظهارات مقامات ایالات متحده درباره ایران است.

رسانه‌های آمریکا
قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران و با هدف محکوم کردن ایران به تخطی از پیمان منع تولید سلاح‌های هسته‌ای به تصویب رسید. روزنامه کریستین ساینس مانیتور ضمن ارائه تحلیلی از موقعیت ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به مطلب فوق نوشت: آیا ایران به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمانت خواهد داد که برنامه‌های هسته‌ای این کشور فقط به منظور تأمین انرژی است و به بازرسان آژانس اجازه حضور غیرمنتظره در پایگاه‌های این کشور را خواهد داد و یا این‌که تصمیم خواهد گرفت به نیروی هسته‌ای بازدارنده مجهز شود؟[۱۵]
تحلیلگر کریستین ساینس مانیتور در ادامه آورده است: قطعنامه ایران با تلاش آمریکا و با هدف محکوم کردن ایران به تخطی از پیمان منع تولید سلاح‌های هسته‌ای در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تصویب رسید. در ادامه این مطلب آمده است: این در حالی است که مقامات ایرانی به تکرار اعلام می‌کنند که مقاصد ایران از دنبال کردن برنامه‌های هسته‌ای صلح‌آمیز است و دستیابی به دانش و قدرت هسته‌ای برای ایران به‌عنوان یکی از کشورهای امضاءکننده پیمان NPT یک حق طبیعی محسوب می‌شود. در ادامه این مطلب آمده است: ایران به‌عنوان یکی از امضاءکنندگان NPT، مانند آمریکا و بیشتر کشورهای دیگر، امضای پروتکل الحاقی این پیمان را که به بازرسان بین‌المللی اجازه حضور غیرمترقبه در کشور و بازدید از پایگاه‌های مورد نظرشان را می‌دهد، امضا نکرده است.
به نوشته این روزنامه آمریکا اعتقاد دارد Ú©Ù‡ کشوری مانند ایران Ú©Ù‡ غنی از منابع نفت Ùˆ گاز است، نیازی به استفاده از انرژی اتمی ندارد. این در حالی است Ú©Ù‡ مقامات ایرانی به‌رغم شرایط ناخوشایندی Ú©Ù‡ در نشست وین روی داد Ùˆ به‌دنبال آن ایران هشدار داد Ú©Ù‡ از پیمان NPT خارج خواهد شد، اعلام کردند Ú©Ù‡ این کشور به تمام وظایف Ùˆ مسئولیت‌هایش در قبال NPT  متعهد خواهد بود.
در ادامه این مطلب به نقل از یک دیپلمات غربی که نامی از وی برده نشده است، آمده است: وجود ابهام در برنامه‌های هسته‌ای ایران از دلایلی است که جامعه بین‌الملل در این باره صبوری‌اش را از دست داده است.
این دیپلمات همچنین درباره تعیین مهلت برای ایران خاطرنشان می‌کند که تعیین مهلت برای ایران خوب است؛ چرا که ایران را در تنگنا قرار می‌دهد، اما حتی اگر ایران همه مسائل را روشن کند، باز هم ابهاماتی درباره ایران باقی خواهد ماند. در ادامه این مطلب بار دیگر مسئله حمایت ایران از گروه‌های تروریستی همچون القاعده مطرح شده است.
در عین حال پایگاه اینترنتی ورلدنت دیلی در گزارشی تصریح کرد: کره شمالی موشک‌های Taepo Dong - 2 را در حالی آغاز کرده است که مهم‌ترین مشتری‌ آن ایران است.[۱۶] در ادامه این گزارش به نقل از یک مقام آمریکایی که نامی از وی برده نشده، آمده است: ایران خواهان دستیابی سریع به موشک‌های کره شمالی است و برای پرداخت وجه آن آماده است. این گزارش در ادامه خاطرنشان می‌کند: در پی حمله آمریکا به عراق و تهدید واشنگتن به تخریب برنامه‌‌های هسته‌ای ایران طی چند ماه گذشته، علاقه تهران به موشک‌های Taepo. Dong -2 افزایش یافته است.
به گزارش این پایگاه خبری، ایران همچنین از کره شمالی خواسته است تا تکنولوژی جدید سیستم هدایت را که پیونگ یانگ اخیراً به آن دست یافته است: در اختیار بگیرد. این تکنولوژی دقت موشک شهاب ۳ ایران را افزایش می‌دهد.
در همین راستا، خبرگزاری رویتر به نقل از یک مقام آمریکایی که نامی از وی نبرد، نوشت: در پایان زمانی که به ایران داده شده (اول نوامبر) به طور خودکار اتفاقی نخواهد افتاد و برای اجرای قطعنامه تصویب شده باید کار شود.[۱۷] این مقام آمریکایی خاطرنشان کرد: در صورتی که ایران نداشتن برنامه‌های تولید تسلیحات هسته‌ای را ثابت نکند، حق قانونی‌اش را برای دستیابی به تکنولوژی هسته‌ای از روسیه و دیگر کشورها از دست می‌دهد. این مقام آمریکایی در ادامه می‌افزاید: انتظار می‌رود پس از پایان یافتن ضر‌ب‌الاجل تعیین شده برای ایران، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اول ماه نوامبر به نتیجه‌گیری‌های بدون چون و چرایی درباره برنامه‌های ایران برسد. آژانس همچنین نتیجه‌گیری می‌کند که آیا ایران معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را نقض کرده یا نه؟
این مقام آمریکایی در بخش دیگری از اظهاراتش افزود: اگر ایران با آژانس همکاری نکند و از معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای کناره‌گیری کند، حق خود را برای بهره‌مندی از تکنولوژی هسته‌ای صلح‌آمیز از دست می‌دهد و روسیه قادر نخواهد بود که سوخت هسته‌ای مورد نیاز نیروی اتمی بوشهر را تأمین کند.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران، فناوری موشکی ایران و حمایت ایران از تروریسم مهم‌ترین جریان‌های خبری در رسانه‌های آمریکا هستند.

۷ـ۱ مهرماه
دولتمردان کاخ سفید
جورج بوش، رئیس‌جمهور ایالات متحده خاطرنشان کرد که رهبران جهان به گفته وی مبنی بر آن‌چه که وی آن‌را ضرورت اتحاد در خصوص تسلیحات هسته‌ای ایران نامید، پاسخ مثبت داده‌اند.[۱۸] جورج بوش در سخنان خود گفت: که برای همه دنیا مهم است که گرد هم آیند و این مسئله را برای ایران روشن سازند که اگر ایران به فعالیت‌های هسته‌ای ادامه دهد، با محکومیت جهانی روبه‌رو خواهد شد. وی همچنین با اشاره به مذاکراتش با مقامات کشورهای مختلف در نشست نیویورک گفت: آن‌ها از خطر وجود برنامه ساخت سلاح‌های هسته‌ای در ایران، آگاهی دارند.
در همین راستا، بوش و پوتین پس از شرکت در اجلاس کمپ ‌دیوید با حضور در یک کنفرانس خبری موافقت‌شان را در این خصوص که باید پیامی درباره برنامه هسته‌ای ایران به این کشور بفرستند تا مطمئن شوند که ایران دارای سلاح‌های هسته‌ای نیست، اعلام کردند.[۱۹]
بوش در کنفرانس خبری مشترک گفت: ما هدف مشترکی داریم و آن این است که مطمئن شویم، ایران سلاح هسته‌ای ندارد. ما همچنین می‌دانیم که نیاز داریم تا با همکاری یکدیگر، ایران را متقاعد کنیم که از اهداف جاه‌طلبانه‌ای که ممکن است داشته باشد، دست بردارد.
این در حالی است که دکتر کاندولیزا رایس، مشاور امنیت ملی دولت بوش گفت که اجرای هرگونه عملیات نظامی پیشنهادی از سوی شارون برای ایران منجر به ایجاد پیچیدگی‌های بیشتر در خاورمیانه و خسارت به آمریکا و سیاست‌های این کشور در منطقه می‌شود.[۲۰] آریل شارون، نخست‌وزیر اسرائیل از واشنگتن خواسته است تا برای انجام عملیات نظامی علیه نیروگاه‌های هسته‌ای ایران پوششی دیپلماتیک در نظر بگیرد. این درخواست به وسیله مشاور شارون و نماینده ویژه وی به کاندولیزا رایس ارائه شد. طبق این گزارش، رایس در پاسخ به مطرح شدن این موضوع گفته است که دولت بوش استفاده از راه‌حل دیپلماتیک را تنها راه‌حل مطرح می‌داند.
کالین پاول وزیر خارجه ایالات متحده تصریح کرد که مسئله همکاری روسیه در احداث نیروگاه هسته‌ای بوشهر بحث سوخت مورد استفاده در این نیروگاه و چرخه سوختی است که احداث شده است.[۲۱] پاول در گفت‌‌وگو با شبکه خبری فاکس نیوز خاطرنشان کرد: طی سال‌های گذشته شواهد غیرقابل انکاری به‌دست آمده که نشان می‌دهد، ایران در راه تولید تسلیحات هسته‌ای گام برداشته است. پاول در ادامه افزود: ایران در حال حاضر باید تصمیم بگیرد و عملکردش را به اطلاع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برساند. آن‌ها نیاز دارند که پروتکل الحاقی را امضا کنند و باید به تمام سؤالاتی که درباره برنامه‌‌های هسته‌ای آن‌ها مطرح شده، پاسخ دهند.
در عین حال اسکات مک‌کلان، سخنگوی کاخ‌سفید خاطرنشان کرد جامعه بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران همان نگرانی‌های واشنگتن را از خود نشان می‌دهد.[۲۲] مک کلان تصریح کرد: با توجه به نگرانی‌های بین‌المللی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تهران فرصت آخر برای همکاری و پاسخگویی به مطالبات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در اختیار دارد.
• فعالیت هسته‌ای ایران تنها جریان خبری است که در اظهارات دولتمردان کاخ سفید مطرح شده است.

مقامات ایالات متحده
خبرگزاری کیودو گزارش داد که براساس خاطرات منتشر شده مادلین آلبرایت، کیم جونگ ایل، رهبر کره شمالی در دیدار خود با وی در اکتبر ۲۰۰۰ خاطرنشان کرده است که به ایران موشک فروخته است.[۲۳] براساس این گزارش، پیونگ یانگ در سال ۱۹۹۸ به تولید، توسعه و صدور موشک اعتراف کرده و واشنگتن مدعی است که این موشک‌ها، راهی کشورهای خاورمیانه نظیر ایران شده است. براساس این گزارش، در کتاب مادلین آلبرایت، وزیر خارجه دولت کلینتون که با عنوان «خانم وزیر» به چاپ رسیده، برای اولین بار به‌طور علنی اعلام شده که خود کیم‌ جونگ ایل، رهبر کره شمالی به صدور این موشک‌ها به این کشورهای خاص اعتراف کرده است.
به گزارش رادیو آمریکا، مقامات ایالات متحده یک ایرانی را به اتهام تلاش برای صدور وسایل یدکی جت جنگی اف ـ ۱۴ به ایران، دستگیر کردند.[۲۴] این مقامات می‌گویند که این فرد را در هفته گذشته در ایالت فلوریدا دستگیر کرده‌اند و وی اکنون در مرکز زندان فدرال در شهر میامی، در بازداشت به سر می‌برد. این گزارش می‌افزاید: مدارک موجود در دادگاه نشان می‌دهد که در ماه ژانویه سال ۲۰۰۲، وی با یک مأمور مخفی اداره گمرک آمریکا برای صدور وسایل یدکی جت جنگی اف ـ ۱۴ مشغول مذاکره بوده است. طبق این گزارش مقامات رسمی اداره مهاجرت آمریکا نیز می‌گویند: وی اعلام کرده است که تاجر وسایل یدکی هواپیما است و سعی او بر این بوده تا وسایل یدکی هواپیما برای ایران خریداری کند.
• فناوری موشکی و توسعه تسلیحاتی ایران مهم‌ترین جریان‌های خبری در اظهارات مقامات ایالات متحده به‌شمار می‌روند.

رسانه‌های آمریکا
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از منابعی که آن‌ها را «دیپلمات‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» می‌نامید، اعلام کرد که بازرسان این آژانس آثار اورانیوم غنی‌شده در یک کارخانه در ایران را پیدا کرده‌اند.[۲۵] این روزنامه آمریکایی خاطرنشان می‌کند که یک دیپلمات غربی که به گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دسترسی دارد، اعلام کرده است بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک کارخانه برق در حوالی تهران که فعالیت‌هایش به‌صورت پنهانی صورت گرفته است، آثار اندکی از اورانیوم غنی‌شده را یافته‌اند.
روزنامه کریستین ساینس مانیتور نیز با ابراز نگرانی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران از سفر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران خبر داد.[۲۶] به نوشته این روزنامه، این بازرسان که برای اولین بار پس از نشست وین به ایران سفر می‌کنند، تلاش می‌کنند تا تجهیزات پایگاه نظنز را مورد بررسی قرار دهند.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران مهم‌ترین جریان خبری در رسانه‌های آمریکایی در نخستین هفته مهر ماه به‌شمار می‌رود.

۱۴ـ۸ مهر ماه
دولتمردان کاخ سفید
کالین پاول، وزیر امورخارجه ایالات متحده در مصاحبه با روزنامه واشنگتن پست در پاسخ به سؤالی در خصوص از سرگیری مذاکرات ژنو با مقام‌های ایرانی و بررسی پیشنهادات در زمینه همکاری برای بازسازی عراق گفت: ما همه پیشنهادات را شنیدیم و پیام‌هایی دریافت کردیم و به این پیام‌ها هم پاسخ دادیم. من نمی‌خواهم به ذکر جزئیات بپردازم. اما مسائل و نکات برجسته‌ای مورد بررسی قرار گرفت که باید حل می‌شدند، با این حال به نظر من ارسال این پیام‌ها و حتی پاسخ به آن‌ها دلگرم‌کننده بوده است.[۲۷] به نوشته این روزنامه، پاول خاتمه فشارها را مشروط به دادن تضمین از جانب ایران به جامعه بین‌المللی کرد، مبنی بر این‌که ایران هیچ کاری که منجر به توسعه برنامه‌های تسلیحات هسته‌ای یا ساخت سلاح‌ هسته‌ای شود، صورت ندهد.
پاول در این‌باره گفت: پروتکل الحاقی ما را در جهت درست حرکت می‌دهد، اما فکر می‌کنم که جامعه بین‌المللی در پی تضمین‌های دیگری است که به همه سؤال‌ها پاسخ می‌دهد. به همین دلیل ما چند هفته آینده را در انتظار دریافت پاسخ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران می‌مانیم و این فرصتی خواهد بود برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا دوباره با آن‌ها وارد مذاکره شود.
وی خاطرنشان ساخت: ما در پی مواجهه با ایران یا ایجاد بحران با این کشور نیستیم، ما می‌خواهیم که ایران نه ‌تنها به جامعه بین‌المللی بلکه به تمامی جهانیان نشان دهد که قصد توسعه و تولید سلاح هسته‌ای ندارد و این همان چیزی بوده که دولت کنونی آمریکا از آغاز روی کار آمدنش مورد توجه قرار داده است.
پاول در ادامه اظهاراتش افزود: طی ماه‌های اخیر افراد بیشتری به این درک رسیده‌اند که مشکلی وجود دارد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز به اتفاق آرا این موضوع را نشان داد، همکاران اروپایی ما هم به اندازه کافی متقاعد شدند تا آن‌جا که فرانسه، آلمان و انگلیس با ارسال نامه‌ای برای ایران نگرانی‌هایشان را اعلام داشتند و حتی روسیه نیز اخیراً نگرانی‌اش را ابراز داشته است.
پاول گفت: فکر می‌کنم که پوتین دریافته است که هدف از تأسیسات هسته‌ای بوشهر چیزی جز ایجاد چرخه سوخت نیست و همین نکته مورد نگرانی ما است. اگر قرار است ساخت این کارخانه ادامه یابد، ما باید از چرخه سوخت اطمینان پیدا کنیم. ما باید مطمئن شویم که سوخت این نیروگاه تغییر نیافته و یا به مصارف دیگر از جمله تولید و تبدیل مواد مورد استفاده در سلاح‌های هسته‌ای نمی‌رسد.
این در حالی است که ریچارد آرمیتاژ معاون وزارت خارجه ایالات متحده خاطرنشان ساخت که ایران از شورای حکومتی عراق که توسط آمریکا روی کار آمده است، حمایت می‌کند و واشنگتن امیدوار است تهران در سرمایه‌گذاری به‌منظور بازسازی عراق مشارکت داشته باشد.[۲۸] وی اعلام کرد: به‌رغم مشکلات بسیاری که در زمینه مسائل هسته‌ای با ایران داریم، درباره مسئله عراق مواضع‌مان اندکی تفاوت دارد. ایران از شورای حکومتی عراق استقبال کرده است و ایرانی‌ها در کنفرانس مادرید شرکت خواهند کرد. وی ادامه داد: ایران علاقه زیادی به ایجاد ثبات در عراق نشان می‌دهد. آرمیتاژ بار دیگر اظهارات مقامات‌ ایالات متحده درباره حضور برخی سران القاعده و گروه طالبان در ایران را تکرار کرد.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران، وجود اعضای القاعده در ایران و حضور ایران در کنفرانس بازسازی عراق در مادرید مهم‌ترین جریان‌های خبری در اظهارات دولتمردان کاخ سفید به‌شمار می‌رود.

مقامات ایالات متحده
الکساندر ورشبو، سفیر آمریکا در مسکو خاطرنشان ساخت آمریکا انتظار دارد در صورت عدم توجه ایران به قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روسیه احداث نیروگاه بوشهر را متوقف کند.[۲۹] وی تصریح کرد: جورج بوش و ولادیمیر پوتین در دیدار اخیرشان در کمپ دیوید درباره تصمیم روسیه برای ادامه همکاری‌شان با ایران صحبتی به میان نیاورده‌اند.
ورشبو در ادامه افزود: بوش در دیدارش با پوتین آشکار ساخته است که اگر ایران در پایان ضرب‌الاجل تعیین شده نتواند صلح‌آمیز بودن برنامه‌های هسته‌ای‌اش را اثبات کند، آمریکا از روسیه انتظار دارد به ساخت نیروگاه بوشهر در ایران پایان دهد. وی خاطرنشان ساخت: انتظار ما این است که در صورت عدم پیروی ایران در برابر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روسیه کار دولت را در قبال نیروگاه هسته‌ای بوشهر انجام دهد.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران تنها جریان خبری در اظهارات مقامات ایالات متحده درباره ایران به‌شمار می‌آید.

رسانه‌های آمریکا
روزنامه نیویورک پست در گزارشی در خصوص نقش اروپا در مناقشه بین ایران و آمریکا آورده است: مقامات ایران پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ با موفقیت از اروپایی‌ها علیه آمریکا استفاده کرده‌اند به گونه‌ای که گفت‌وگوهای انتقادی ایران و اتحادیه اروپا به چارچوبی برای انتقاد دو طرف از آمریکا تبدیل شده بود.[۳۰]
این روزنامه می‌نویسد: ایرانی‌ها همچنین از کارت‌های روسیه، ژاپن و چین علیه آمریکا و اتحادیه اروپا استفاده کرده‌اند. نیویورک پست در ادامه آمده است: ایران به دو دلیل قادر به انجام این بازی بوده است. اولین دلیل این است که به‌رغم ادعاهای آمریکا تاکنون هیچ مدرکی دال بر تأیید اتهامات وارده علیه ایران مبنی بر حمایت این کشور از تروریسم و توسعه تسلیحات هسته‌ای به‌دست نیامده است. دلیل دوم این است که ایران قادر به پیروی از بازی «تفرقه‌ بیانداز و حکومت کن»، بوده است.
در بخش دیگری از این تحلیل به موضوع پروتکل الحاقی اشاره شده و آمده است: سؤالی که در این‌جا مطرح می‌شود این است که آيا ایران با انجام بازرسی‌های از پیش تعیین شده از تأسیسات هسته‌ای‌اش موافقت می‌کند یا نه؟ اگر پاسخ این سؤال مثبت باشد ایران باید پروتکل الحاقی معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را به امضا برساند، که در این صورت ایران که از اولین امضاکنندگان معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای در سال ۱۹۷۰ بوده است، باید به مدت ۳۰ سال، پایگاه هسته‌ای‌اش را به روی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بگشاید.
فعالیت‌های هسته‌ای ایران مهم‌ترین جریان خبری در رسانه‌های آمریکا به‌شمار می‌آید.

۲۱ ـ ۱۵ مهر ماه
دولتمردان کاخ سفید
جورج بوش، رئیس‌جمهور ایالات متحده در پیامی دریافت جایزه نوبل را به شیرین عبادی تبریک گفت.[۳۱] جورج بوش در این پیام تصریح کرد که از آرمان‌های مردم ایران برای آزادی و دموکراسی حمایت مي‌کند. رئیس‌جمهور ایالات متحده همچنین خاطرنشان ساخت که مردم آمریکا چشم به راه ایرانی آزاد هستند؛ کشوری که نمونه شکیبایی و دموکراسی در خاورمیانه و در سراسر جهان باشد.
• دریافت جایزه صلح نوبل توسط شیرین عبادی تنها جریان خبری مهم در اظهارات دولتمردان کاخ سفید به‌شمار می‌رود.

مقامات ایالات متحده
جان بولتون، معاون وزیر امورخارجه ایالات متحده در امور تسلیحاتی تصریح کرد: ایران برای آن‌که بتواند تا آن‌جا که ممکن است از مطرح شدن برنامه‌های هسته‌ای‌اش در شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری کند، افکار عمومی را منحرف و همکاری‌اش را پیچیده و ابهام‌آمیز می‌کند.[۳۲] وی افزود: تهران برای اجتناب از مواجهه با سازمان ملل قصد دارد افکار عمومی جهانیان را در خصوص برنامه‌های هسته‌ای‌اش منحرف کند. وی گفت: برنامه‌های ایران یک تهدید است و این اجماع وجود دارد که تهدید ایران باید از بین برود.
بولتون خاطرنشان ساخت: معاهده فعلی منع گسترش تسلیحات هسته‌ای برای مواجهه با ایران نیاز به تقویت دارد. بولتون در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد که ایران تا پایان دهه جاری به سلا‌ح‌های هسته‌ای دست می‌یابد. وی گفت: به گمان من ایران تا قبل از پایان ضرب‌الاجل تعیین شده ۳۱ اکتبر همکاری کمی را با آژانس انجام خواهد داد، اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا این همکاری کافی است؟ بولتون در ادامه افزود: تهدید برنامه‌های هسته‌ای ایران برای سایر کشورها در منطقه، تهدیدی است که ما نیز آن‌را جدی می‌گیریم.
در همین حال، رابرت جردن، سفیر آمریکا در عربستان سعودی بار دیگر از فعالیت‌های هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرد.[۳۳] وی گفت: آمریکا نگرانی‌های خود را از تهران و به‌خصوص از تأسیس یک قدرت هسته‌ای در منطقه بارها اعلام کرده است.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران تنها جریان خبری مهم در اظهارات مقامات ایالات متحده در هفته سوم مهر ماه جاری است.

رسانه‌های آمریکا
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی می‌نویسد: دولت بوش فشار خود را بر ایران افزایش داده است تا قبل از دستیابی این کشور به سلاح هسته‌ای با این کشور مقابله کند.[۳۴] نیویورک تایمز در ادامه می‌نویسد: از سوی دیگر ایران نیز نگران قریب‌الوقوع بودن حمله آمریکاست. این امر می‌تواند به اهرم فشاری برای آغاز مذاکرات استراتژیک درباره مسائل هسته‌ای و استفاده از نفوذ خود بر شیعیان عراق برای تثبیت اوضاع عراق تبدیل شود. این روزنامه به نقل از «ری تکیر» کارشناس دفاعی دانشگاه دفاع ملی ایالات متحده می‌نویسد:
دولت بوش در نهایت این فرصت را خواهد داشت که به یک سازش موقت با ایران دست یابد. آمریکا باید از گرایشات واقع‌گرایانه ایران بهره‌برداری کند و با این کشور به تفاهم برسد.
این در حالی است که هفته‌نامه جینز به نقل از منابع بی‌نام دولت آمریکا نوشت: ایران اعضای شیعه شورای حکومت انتقالی عراق را تحت فشار قرار داده است تا از این شورا کناره‌گیری کند.[۳۵] این هفته‌نامه در ادامه می‌افزاید: در صورتی‌که این خبر صحت داشته باشد و شیعیان از شورای حکومت انتقالی کناره‌گیری کنند، بحران این شورا را فرا خواهد گرفت.
رادیو صدای آمریکا در گزارشی اعلام کرد که دولت آمریکا قصد دارد به‌منظور مقابله با ایران موشک‌هایی را در برخی از کشورهای اروپایی مستقر کند.[۳۶] این در حالی است که وزیر دفاع بلغارستان با تأیید این خبر اعلام کرده است که اگر آمریکا در بلغارستان پایگاه نظامی مستقر کند، این کشور از این مسئله سود فراوانی خواهد برد و یک حمایت موشکی از آمریکا دریافت خواهد کرد.
• فعالیت‌های هسته‌ای ایران، دخالت ایران در امور داخلی عراق و گسترش سپر موشکی آمریکا در اروپا برای مقابله با ایران مهم‌ترین جریان‌های خبری در رسانه‌های آمریکا هستند.

جمع‌بندی
آن‌چه که در پی می‌آید، نتایج بررسی ادبیات کاخ سفید در فاصله زمانی ۲۱ شهریور ماه تا ۲۱ مهر ماه ۸۲ است. مهم‌ترین جریان‌های خبری به تفکیک هفته در سه نمودار منعکس شده‌اند و نتایج هر کدام در ذیل هر نمودار بیان شده است.

 


نمودار شماره یک: مهم‌ترین جریان‌های خبری علیه ایران در اظهارات دولتمردان کاخ سفید
 
براساس نمودار شماره ۱، فعالیت‌های هسته‌ای ایران تنها جریان خبری است که به جز در هفته سوم مهر ماه در سایر ایام این ماه به کرات از سوی دولتمردان کاخ‌سفید تکرار شده است. حمایت کاخ‌سفید از صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، لزوم همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، لزوم الحاق ایران به پروتکل الحاقی، تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای و لزوم قطع همکاری هسته‌ای مسکو با تهران عمده‌ترین خطوط القا در اظهارات دولتمردان کاخ‌سفید است. حمایت ایران از تروریسم و وجود برخی اعضای القاعده در ایران بار دیگر از سوی کاخ‌سفید مطرح شده است. تهدید رجب طیب اردوغان از سوی کاخ‌سفید برای سفر نکردن به تهران از دیگر جریان‌های خبری مهم در این ماه به‌شمار می‌رود. دریافت جایزه صلح نوبل توسط شیرین عبادی دلیلی شد تا جورج بوش، رئیس‌جمهور ایالات متحده بار دیگر حمایت خود را از روند آزادی و دموکراسی در ایران اعلام کند.

 
نمودار شماره ۲، مهم‌ترین جریان‌های خبری علیه ایران در اظهارات مقامات ایالات متحده

 
براساس نمودار شماره ۲، فعالیت‌های هسته‌ای ایران مهم‌ترین جریان خبری است که به‌صورت مستمر در این ماه از سوی مقامات ایالات متحده علیه ایران تکرار شده است. حمایت واشنگتن از صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، تهدیدآمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای تهران و تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای عمده‌ترین خطوط القا در اظهارات مقامات ایالات متحده به‌شمار می‌روند.
فناوری موشکی ایران و تلاش ایران برای توسعه تسلیحاتی خود با کمک کشورهایی همچون کره شمالی و چین از دیگر موضوعاتی است که در اظهارات مقامات ایالات متحده علیه ایران به چشم می‌خورد.
 
نمودار شماره ۳، مهم‌ترین جریان‌های خبری علیه ایران در رسانه‌های آمریکا


 
براساس نمودار شماره ۳، فعالیت‌های هسته‌ای ایران تنها جریان خبری است که هیچ‌گاه در این ماه از دید رسانه‌های آمریکایی مخفی نمانده است و به‌صورت مستمر تکرار شده است. حمایت واشنگتن از صدور قطعنامه‌ شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تهدید‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تهدید کشورهای منطقه در صورت دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای عمده‌ترین خطوط القا در جنگ رسانه‌ای آمریکا علیه ایران به‌شمار می‌روند.
حمایت ایران از تروریسم و دخالت ایران در امور داخلی عراق از دیگر موضوعات مطرح شده در رسانه‌های آمریکا علیه ایران هستند. تحریک شیعیان عراق علیه منافع‌ آمریکا مهم‌ترین محور در جریان خبری دخالت ایران در امور عراق به‌شمار می‌رود.
گسترش سپر موشکی ایالات متحده در اروپا به‌منظور مقابله با تهدیدات احتمالی از سوی ایران دیگر جریان خبری است که رسانه‌های آمریکا آن‌را مطرح ساخته‌اند.

پی‌نوشت‌ها:
1. http://www.foxnews.com , sep, 15, 2003
2. http://www.alhayat.com , sep, 22, 2003
3. http://www.news.com , sep, 17, 2003
4. http://www.alriyadh-np.com , sep, 17, 2003
5. http://www.melliyet.com.tr , sep, 16, 2003
6. http://www.washingtontimes.com , sep, 16, 2003
7. http://www.ap.org , sep, 20, 2003
8. http://www.reuters.com , sep, 16, 2003
9. http://www.ap.org , sep, 13, 2003
10. Ibid
11. http://www.alqabas.com.kw , sep, 19, 2003
12. http://www.reuters.com , sep, 19, 2003
13. Ibid
14. http://www.newstelegraph.com , sep, 19, 2003
15. http://www.christiansciencemonitor.com , sep, 20, 2003
16. http://www.worldnetdaily.com , sep, 20, 2003
17. http://www.reuters.com , sep, 13, 2003
18. http://www.bbc.co.uk , sep, 26, 2003
19. http://www.bbc.co.uk , sep, 28, 2003
20. http://www.alwatan.com , sep, 27, 2003
21. http://www.foxnews.com , sep, 29, 2003
22. http://www.cnn.com , sep, 27, 2003
23. http://www.kyodo.com , sep, 29, 2003
24. http://www.voa.com , sep, 26, 2003
25. http://www.nytimes.com , sep, 26, 2003
26. http://www.christiansciencemonitor.com , sep, 26, 2003
27. http://www.washingtonpost.com , oct, 4, 2003
28. http://www.times.com , oct, 4, 2003
29. http://www.afp.com , sep, 30, 2003
30. http://www.nypost.com , oct, 3, 2003
31. http://www.voa.com , oct, 12, 2003
32. http://www.guardian.co.uk , oct, 10, 2003
33. http://www.alwatan.com , oct, 7, 2003
34. http://www.nytimes.com , oct, 13, 2003
35. http://www.bbc.co.uk , oct, 10, 2003
36. http://www.voa.com , oct, 13, 2003

منبع: موسسه ابرار تهران

چاپ                       ارسال براي دوست

نظرات كاربران
نام

ايميل
نظر

 

مسئولیت محتوا و مواضع مندرج در مقالات بر عهده نویسندگان بوده و درج آنها در این پایگاه به مفهوم تأیید آن نمی باشد. Copyright © second-revolution.ir, All Rights Reserved