پس از كودتاى ننگين 28 مرداد سال 1332 توسط دست نشاندگان مـزدور آمـريـكـايـى در ايران Ùˆ برگرداندن Ù…Øمد رضا شاه پهلوى به قدرت Ùˆ سلطنت ØŒ آمريكاييان به جاى استعمارگران قبلى يعنى انگليسى ها، Øاكمان پس پرده Øكومت در ايران گرديدند Ùˆ از آن به بعد، ورق هاى تاريخ ايران را آنان رقم زدند.
دخـالت هـاى مـسـتـقـيـم Ùˆ غـيـرمـسـتـقـيـم آمـريـكـاييان تØت پوششهاى گوناگون در سرزمين ما از قبيل گسيل سيل عظيمى از مستشاران نظامى Ùˆ در قبضه گرÙتن ارتش ØŒ تصويب Ø·Ù€Ø±Ø Ù†Ù€Ù†Ù€Ú¯Ù€ÙŠÙ€Ù† كـاپـيـتـولاسـيون جهت مصونيت اتباع آمريكايى در اين سـرزمـيـن ØŒ مـسـاÙرت هاى رؤ ساى جمهور آمريكا به ايران Ùˆ چندين سـÙـر شاه خائن به آمريكا، پشتيبانى مستقيم Øكومت استكبارى آمريكا از شاه معدوم Ùˆ اعمال ظالمانه اش ØŒ كم كم خشم Ùˆ Ù†Ùرت روشنÙكران مـتـعـهّد، روØانيت آگاه Ùˆ مردم مسلمان Ùˆ هوشيار ايران را زياد كرد كه نـمـود اصـلى Ùˆ اساسى اين كينه Ùˆ Ù†Ùرت در سخنان امام خمينى (ره ) در ردّ قضيه منÙور كاپيتولاسيون جلوه Ùˆ ظهور پيدا نمود.
امـام خـمـيـنـى (ره ) در مـبـارزات دلاورانه خويش ØŒ نوك پيكان Øمله را متوجه آمريكا، اسراييل Ùˆ نوكر Øلقه به گوش آن ها Ù…Øمدرضا شاه پـهـلوى نـمـود. بـا گـذشـت زمـان ØŒ امـام راØـل بـا سـخنان Ùˆ پيام هاى خود، اعمال پس پرده استكبار جهانى را بـيـشتـر اÙشا نمود، Ùˆ بدين وسيله Ù†Ùرت مسلمانان انقلابى را نـسـبـت بـه آمـريـكـا زيـادتـر بـر انـگـيـخـت Ùˆ در مـقـابـل شـدت عـمل آمريكاييان نيز اÙزون تر گشت . تا اين كه مـجـاهـدات قهرمانانه ملّت مسلمان Ùˆ متعهد ايران به رهبرى امام خمينى (ره ) بـه ثـمـر نـشـسـت Ùˆ Øـكـومت 2500 ساله شاهنشاهى سرنگون گـرديـد، Ùˆ بـا Øـكـم امـام (ره )ØŒ دولت مـوقـّت بـه نـخـسـت وزيـرى مهندس مهدي بـازرگـان شروع به كار نمود. روØيه سازشكارانه بازرگان Ùˆ اعـضـاى دولت او، بـا روØـيه پرشور Ùˆ انقلابى ملّت مسلمان ايران سازگارى نداشت Ùˆ دولت جوابگوى اØساسات انقلابى مردم نبود.
اغـتـشـاشـات داخـلى ضـدّ انقلاب Ùˆ اÙراد وامانده سلطنت طلب ØŒ دسته بـنـدى هـاى سـيـاسـى Ùˆ اØـزاب قـدرت طـلب ØŒ تـجـزيه خواهى هاى كـردسـتان ØŒ گنبد، سيستان Ùˆ بلوچستان ØŒ Ù†Ùوذ جاسوسان آمريكايى بـا چـهـره هاى انقلابى Ùˆ ملّى گرايى در دولت موقّت ØŒ درك نكردن انقلاب اسلامى از سوى اينان Ùˆ عدم توانايى در ايجاد امنيت Ùˆ سر Ùˆ سامان دادن به اوضاع مملكت كه بيشتر آن از لانه جاسوسى آمريكا در ايـران هـدايـت Ùˆ رهـبـرى مـى گـرديـد، مى رÙت كه جهت انقلاب را مـنـØـر٠گـردانـد Ùˆ شـور Ùˆ نـشاط انقلابى ملت غيور ايران را به ياءس Ùˆ نااميدى مبدّل گرداند. بدين جهت ØŒ دانشجويان پيرو خط امام ØŒ بـا الهـام از رهنمودهاى امام عظيم الشان ØŒ براى نشان دادن خشم Ùˆ Ù†Ùرت مردم مسلمان ايران از اعمال ظالمانه آمريكا Ùˆ نيز برگرداندن شـاه خـائن كـه بـه آمـريكا پناهنده شده بود، با يك برنامه ريزى Øـسـاب شـده ØŒ بـه سـÙـارت آمـريـكـا Øمله كرده Ùˆ آن را به تصرّ٠خـويـش درآوردنـد، Ùˆ اين لانه Ùساد Ùˆ هدايت اغتشاش Ùˆ نابسامانى در ايـران را از چـنـگال خون آشامان آمريكايى بيرون آوردند . آنان با اÙشاى اسناد مهم تـاريـخـى موجود در سÙارت آمريكا ØŒ خـونى دوباره در كالبد انقلاب دمـيـدنـد Ùˆ Øـركت ضدّ استكبارى آن را شدت بخشيدند . امام خميني (ره ) اين Ø±ÙˆØ Ø¹Ø¸ÙŠÙ… انقلاب ØŒ با پشتيبانى از كار دانشجويان پيرو خط امام ØŒ آن را (انـقـلابـى بـزرگ تـر از انـقـلاب اول ) نـامـيـدند. مـا در ايـن مقاله به بررسى اين اقدام مهم تاريخى ØŒ اثرات Ùˆ پيامدهاى آن مى پردازيم .
اصل ماجرا
تـعـدادى از دانشجويان مسلمان چهار دانشگاه ØŒ پلى تكنيك ØŒ تهران ØŒ صـنـعـتـى شري٠و دانشگاه ملّى ØŒ قبل از 13 آبان 1358 به دور هم جمع شده ØŒ با الهام گرÙتن از سخنان Øضرت امام خمينى (ره ) Ø·Ø±Ø ØªØ³Ø®ÙŠØ± سÙارت آمريكا در تهران را پى ريزى مى نمايند Ùˆ سرانجام در ØµÙ€Ø¨Ù€Ø 13 آبـان ØŒ در Øـيـن راهـپـيـمـايـى ØŒ بـه داخـل سـÙـارت وارد مـى شـونـد. ابـتدا 15 دقيقه به اعضاى سÙارت مـهـلت دادنـد كه خود را تسليم نمايند. متاسّÙانه آنان در اين مدّت ØŒ بسرعت مشغول از بين بردن اسناد Ùˆ مدارك مى شوند. پس از گذشت يك ربع ساعت ØŒ دانشجويان با شكستن شيشه ها وارد ساختمان اصلى سـÙـارت مـى گـردنـد Ùˆ پـس از درگـيـرى كـوتـاهى با نگهبانان ØŒ سـاخـتـمـان سـÙـارت را بـه تـصـرّ٠خـود در مـى آورند Ùˆ عده اى از جاسوسان را گروگان مى گيرند Ùˆ عده اى ديگر خود را تسليم مى نمايند. وقتى دانشجويان به ساختمان اصلى رسيدند، متوجّه شدند كـه غالب ميكروÙيلم ها، اسناد Ù…Øرمانه ØŒ ØاÙظه كامپيوترها، مدارك سرّى Ùˆ... از بين رÙته بود!
در سـاعـت 30/1 دقـيـقـه بـعـد از ظـهـر هـمـان روز، راديـو خـبـر تسخير لانه جاسوسي آمريكا را اعـلام مـى نـمـايـد. مردم پس از شنيدن اين خبر، به سوى سـÙـارت آمـريـكا سرازير شده Ùˆ از دانشجويان Øمايت مى كنند Ùˆ با شـعـارهاى مرگ بر آمريكا، به آنان قوّت قلب مى دهند. دانشجويان بـا پـخـش †اوليـن اعـلامـيـه ØŒ بـه روشـن نـمـودن مـوضع سياسى ØŒ اسـلامـى خـويـش مى پردازند Ùˆ اعلام مى كنند كه آن ها (دانشجويان پـيـرو خـط امـام ) هـسـتـنـد Ùˆ وابـسـتـه بـه هيچ گروه سياسى نمى باشند.(2)
اهدا٠تسخير لانه جاسوسى از زبان دانشجويان
دانـشـجويان مسلمان خط امام در اولين اطلاعيه خود درباه اهدا٠عالى خود چنين نوشتند:
ما دانشجويان مسلمان پيرو خط امام خمينى براى پيروى از موضع قـاطـعـانـه امـام در مقابل آمريكاى جهانخوار، به منظور اعتراض به دسيسه هاى امپرياليستى Ùˆ صهيونيستى ØŒ سÙارت جاسوسى آمريكا در تهران را به تصرّ٠درآورديم تا اعتراض خويش را به گوش جهانيان برسانيم :
اعـتـراض بـه آمـريـكـا جهت پناه دادن Ùˆ استÙاده از شاه جنايتكارى كه قاتل ده ها هزار زن Ùˆ مرد به خون Ø®Ùته در اين مملكت است .
اعـتـراض بـه آمـريـكـا بـه عـلت ايـجـاد Ùـشـار تبليغاتى مسموم Ùˆ انـØـصـارى Ùˆ كـمـك Ùˆ Øـمـايـت از اÙـراد ضـد انقلابى Ùرارى عليه انقلاب اسلامى .
اعتراض به آمريكا به خاطر توطئه ها Ùˆ دسيسه هاى ناجوانمردانه اش در مناطق مختل٠كشور ما Ùˆ Ù†Ùوذ در ارگان هاى اجرايى مملكت .
اعـتـراض بـه آمـريـكـا بـه دليـل نـقش مخرّب و خانمان برانداز خود در برابر رهايى خلق هاى منطقه از دام امپرياليسم كه هزاران هزار انسان مؤ من و انقلابى را به خاك و خون مى كشد.(3)
بازتاب جهانى
بـر خلا٠نظر كسانى كه اعتقاد داشتند باتصرّ٠لانه جاسوسى آمـريـكـا، ضـربـه بـه انـقلاب وارد شد Ùˆ ملّت ايران در ديد جهانى منزوى گرديد Ùˆ به جاى اينكه ما آمريكاييان را گروگان بگيريم ØŒ آمريكاييان ما را به گروگان گرÙتند(4)ØŒ Ùˆ على رغم قطعنامه شـوراى امـنـيـت سـازمـان مـلل مـتـØـد در مـØـكـومـيـت ملت مسلمان ايران ØŒ اشـغال لانه جاسوسى توسط دانشجويان مسلمان پيرو خط امام ØŒ از سـوى تـمـامـى اÙـراد انقلابى Ùˆ مسلمانان مبارز، مورد تاءييد قرار گـرÙت Ùˆ نور اميدى در دل تمام انسان هاى آزاده جهان به وجود آورد كه به نمونه هايى از آن اشاره مى نماييم :
راديو لندن :
هـر كـس كـه هـزاران تـظـاهـر كننده اى راببيند كه در اطرا٠سÙارت آمـريـكـا بـه سـوزاندن پرچم آمريكا مشغولند Ùˆ تنديس كارتر را مى سوزانند، نمى تواند Øال Ùˆ هواى ضدّ آمريكايى Ùˆ خشم مردم را نسبت بـه آن ها ناديده بگيرد، Ú†Ù‡ رسد به خود آمريكاييان ... لذا آمريكا بايد بداند كه دادن پناه به شاه مخلوع ايران براى مداوا، خطر آن را در بر دارد كه خشم ايرانيان را برانگيزد.(5)
روزنـامـه نـيـونـيجرين (از پر تيراژترين روزنامه هاى نيجريه و ارگان مسلمانان آن كشور) مى نويسد:
بـراى Ø¢Ùـريـقا Ùˆ در واقع تمام كشورهاى دنيا، اين مسئله [تصر٠لانه جاسوسى ] اهميت بسيار داشته است ØŒ آن هايى كه ايران را[به خـاطـر تصر٠لانه جاسوسى ] براى تخطّى از Øقوق بين المللى Ù…Øكوم مى كنند، قضاوتى يك طرÙÙ‡ Ùˆ ناآگاهانه دارند Ùˆ بهتر است نگاهى به تاريخ بنمايند.(6)
عـسـان تـويـنـى (نـمـايـنـده لبـنـان در سـازمـان ملل ):
مـسـئله گـروگـان هـا قبل از هر چيز عبرتى براى همه جهان است و ثابت مى كند آن كه بزرگ تر است ، الزاما قوى تر نيست . بلكه قدرت ، در اراده ملت هاست .(7)
روزنامه Ùرانسوى زبان تونسى :
در صـÙÙ€Øـات تـاريـخ ضـبـط خـواهـد شـد كـه رژيم انقلابى ايران تـوانـسـت با بزرگ ترين قدرت جهانى به مقابله پردازد Ùˆ Ø·Ø±Ø Ù‡Ø§Ù‰ جنگى آن را براى آزادى گروگان ها بر هم زند.(8)
عكس العمل آمريكا:
دولت مردان آمريكا باور نمى كردند روزى Ùرا رسد كه مـلت قهرمان ايران ØŒ بساط سى - چهل ساله Ù†Ùوذ مقتدرانه آمريكا در ايـران را بـرچـيـنـد Ùˆ آن چـنان سيلى Ù…Øكمى به سردمداران استكبار جـهـانـى بـزنـد كـه قـدرت تـصـمـيـم گـيـرى Ùˆ عـمـل عاقلانه را از آن ها سلب نمايد، تا آن جا كه رييس جمهور وقت آمريكا، آقاى كارتر، در خاطرات خود مى نويسد:
اولين Ù‡Ùته ماه نوامبر 1979 [اولين Ù‡Ùته گروگان گيرى در ايران ] مـن دشوارترين ساعات زندگى خود را مى گذراندم ... ØµØ¨Ø Ø²ÙˆØ¯ در باغچه هاى كاخ سÙيد مشغول قدم زدن مى شدم Ùˆ شب ها خواب به چشمم راه نمى ياÙت .(9)
با اين Øال ØŒ اين اتÙاق تاريخى Ùˆ انقلابى واقع شد Ùˆ Øاكمان ظالم آمـريـكـا را آن چـنـان گيج Ùˆ مبهوت نمود كه براى رهايى از اين بن بـسـت پـيـچـيـده ØŒ بـه هر عمل پست Ùˆ ظالمانه اى دست زدند كه موارد ذيل ØŒ شاخص ترين اين اعمال است :
1Ù€ مـØـاصـره اقـتـصـادى
2Ù€ تـهـديـدات Ùˆ Øـمـله نـظـامى
3Ù€ كودتاى ناÙرجام
4Ù€ تØريك عراق به جنگ عليه ايران.
Ùرجام پيروزمندانه
بعد از آن كه تمامى اقدامات كينه توزانه آمريكاى ظالم Ùˆ زورگو ناكام ماند، به Ùكر مذاكره با ايران اÙتاد، ولى چون ايران راضى به مذاكره مستقيم با آمريكا نبود، هر دو كشور تصميم گرÙتند كه با ميانجيگرى كشور سومى ØŒ به مذاكره درباره آزادى گروگان ها ادامه دهند. كشور مسلمان الجزاير براى اين كار انتخاب شد.
امـام خـمـيـنـى (ره ) بـØØ« درباره آزادى گروگان ها Ùˆ شرايط ايران بـراى آزادى را بـه مـجـلس شوراى اسلامى واگذار كرد. مجلس نيز بـا الهـام گـرÙـتن از رهنمودهاى مدبّرانه امام ØŒ پس از چندين جلسه بـØـث دربـاره جاسوسان آمريكايى ØŒ شرايط آزادى آن ها را در چهار بـنـد اعلام كرد Ùˆ با اكثريّت آرا به تصويب رسيد، كه عبارت اند از:
1ـ دولت آمـريـكـا بـايـد تـعـهـد و تضمين نمايد كه از اين پس هيچ گونه دخالت مستقيم و غيرمستقيم سياسى در جمهورى اسلامى ايران ننمايد.
2Ù€ آزاد كـردن تـمـامـى سـرمـايـه هـاى مـا Ùˆ در اخـتـيار قرار دادن اين سـرمـايـه ها Ùˆ كليّه اموال Ùˆ دارايى هاى ايران كه در آمريكا Ùˆ يا مؤسـسات متعلّق به دولت يا اتباع آمريكا در ساير كشورهاست ØŒ به نـØـوى كـه دولت جمهورى اسلامى ايران بتواند به هر كيÙيتى كه بخواهد از آن استÙاده كند.
3Ù€ لغـو Ùˆ ابـطال كليه تصميمات Ùˆ اقدامات اقتصادى Ùˆ مالى عليه جـمـهـورى اسـلامـى ايران Ùˆ انجام كليه اقدامات ادارى Ùˆ Øقوقى لازم جهت لغو Ùˆ ابطال تمامى دعاوى Ùˆ ادعاهاى دولت آمريكا Ùˆ مؤ سسات Ùˆ شركت هاى آمريكايى عليه ايران به هر صورت Ùˆ به هر عنوان .
4Ù€ بازپس دادن اموال شاه معدوم با به رسميت شناختن Ùˆ ناÙØ° دانستن اقـدام دولت ايـران در اÙعـمـال Øـاكـمـيـت خـود مـبـنـى بـر مـصـادره امـوال شـاه مـعـدوم Ùˆ بـسـتـگـان نـزديـك وى كـه طـبـق قوانين ايران ØŒ اموالشان متعلّق به ملت ايران است .(10)
پـس از گـذشـت يـك سـال Ùˆ انـدى از مـاجـراى گـروگـان گـيـرى ØŒ سرانجام ØŒ آمريكا در مقابل خواست ملت ايران اسلامى به زانو درآمد Ùˆ در تـاريـخ 1/9/1359 شرايط مـجـلس شـوراى اسـلامـى را پـذيـرÙـت Ùˆ پـس از يـك مـاه از تـصـويب آن ØŒ اين جريان در تاريخ 30/10/1359 پايان ياÙت .(11)
دستاوردهاى اين عمل انقلابى
بـا آن كـه مـخـالÙـان انقلاب اسلامى ايران ØŒ سعى بسيار Ùˆ تلاش Ùـراوانـى انـجـام دادنـد كـه مـسـئله گـروگـان گـيرى جاسوسان آمريكايى در ايران را يك عمل بيهوده ØŒ خلا٠قوانين بين المللى ØŒ Ùˆ بـه طـور كـلى بـه ضـرر ايـران اسـلامـى جلوه دهند، تصرّ٠لانه جـاسـوسـى آمـريـكـا اثـرات مـثـبـت خـويـش را هـم در داخـل Ùˆ هـم در Ø³Ù€Ø·Ù€Ø Ø¬Ù€Ù‡Ù€Ø§Ù† بـاقـى گـذاشـت كـه مـا بـه گـونه اى مجمل به بعضى از آن ها اشاره مى نماييم :
1ـ شكست بت ابرقدرتى آمريكا در ايران و جهان
2Ù€ آشكار شدن چهره Øقيقى دوستان انقلاب Ùˆ دشمنان آن .
3Ù€ شتاب بخشيدن به Øركت ظلم ستيزى انقلاب
4Ù€ قطع رابطه مطلق با آمريكا Ùˆ شكوÙايى استعدادها.
5Ù€ باز پس گرÙتن قسمتى از سرمايه هاى بلوكه شده در آمريكا
6Ù€ تسليم آمريكا در مقابل خواسته هاى به ØÙ‚ ملّت ايران .
7Ù€ از بـيـن رÙـتـن مـركـز اطـلاعـاتـى Ùˆ جـاسـوسـى آمريكا در منطقه خاورميانه .
پىâ€Ù†ÙˆØ´Øªâ€Ù‡Ø§:
1Ù€ صØÙŠÙÙ‡ نور، ج 10ØŒ ص 141ØŒ 14 آبان 1358.
2ـ مجله سروش ، سال دوم ، شماره 75، 17 آبان 1359.
3ـ پـيـام امـام خـمـيـنـى و اطـلاعـيه دانشجويان مسلمان پيرو خط امام ، اطلاعيه شماره 1، ص 8.
4Ù€ تـسـخـير لانه جاسوسى آمريكا يا انقلاب بزرگ تر از انقلاب اول ØŒ سـيد Øسين Ø´Ùيعى دارابى ØŒ ص 131ØŒ سخن از ابوالØسن بنى صدر در مصاØبه با مجله تهران تايمز در تاريخ 8/6/59.
5،6،7،8 ـ همان ، ص 164.
9- 444 روز، مـاجـراى گـروكان هاى آمريكايى در ايران ØŒ خاطرات كارتر رييس جمهور پيشين آمريكا، ترجمه اØمد باقرى ØŒ ص 29.
10Ù€ نشريه Ù…Ø´Ø±ÙˆØ Ù…Ø°Ø§ÙƒØ±Ø§Øª مجلس شوراى اسلامى ØŒ جلسه 63ØŒ 11 آبان 1359.
11Ù€ گـروگـان گـيـرى در ايـران ØŒ پـيـر سالينجر، ترجمه دكتر جعÙر ثقة الاس