پیام Ùˆ Ú¯Ùتمان آن روز مبارزه با امریکا آنقدر هیجان انگیز بود Ú©Ù‡ همه اختلاÙات سیاسی را به Øاشیه برد
سÙارت آمریکا در تهران در 13 آبان 1358 از سوی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام مورد Øمله واقع شد Ùˆ پس از یک درگیری 5/3 ساعته توسط دانشجویان متصر٠شد.
آنچه Ú©Ù‡ در آن روز تاریخی اتÙاق اÙتاد Ùˆ ÙØªØ Ù„Ø§Ù†Ù‡ جاسوسی نام گرÙت ØŒ ریشه در جنایات 25 ساله دولت آمریکا در ایران داشت.
Øمایت قاطع آمریکا از کودتای 28 مرداد، نظارت مستقیم بر ظهور دولت های دست نشانده، اتکای شاه به قدرت سیاسی– نظامی آمریکا ØŒ ایجاد اصلاØات غربی در قالب انقلاب سÙید، اØیای مجدد لایØÙ‡ کاپیتولاسیون توسط دولت منصور، Ù†Ùوذ Ùزاینده Ùˆ سلطه همه جانبه Ùرهنگی، اجتماعی، سیاسی Ùˆ نظامی، در یک نگاه Ú©Ù„ÛŒ عملکرد دولت آمریکا در ایران Ø·ÛŒ 25 سال سرنوشت ساز Øکومت Ù…Øمدرضا پهلوی بود .
با ظهور انقلاب اسلامی در ایران، جیمی کارتر رئیس جمهور وقت ایالات متØده Ùˆ مقامات کاخ سÙید از نزدیک تمام Øوادث انقلاب را دنبال می‌کردند. اما، اعزام ژنرال هایزر به منظور Øمایت از بختیار Ùˆ جلب پشتیبانی ارتش از دولت بختیار Ùˆ رایزنی‌های دائمی سولیوان آخرین سÙیر آمریکا در ایران ØŒ بر پایی Ú©Ù†Ùرانس گوادلوپ Ùˆ دهها واقعه ریز Ùˆ درشت دیگر در سال 1357 همگی Øکایت از دخالت مستقیم امریکاییها در Øوادث ایران داشت .
با Ùرار Ù…Øمدرضا شاه در 26 دی ماه 1357 Ùˆ سپس ورود ÙاتØانه امام خمینی به ایران پس از 16 روز، سرنوشت انقلاب در دبستان توانمند امام Ùˆ امت آگاه ÙˆÛŒ قرار گرÙت .
ابتدا شاه ØªØ±Ø¬ÛŒØ Ø¯Ø§Ø¯ در مراکش اقامت گزیند. زیرا این کشور به مراتب نزدیک تر از آمریکا به ایران بود Ùˆ اگر Øادثه‌ای چون 28 مرداد 1332 زمام امور را به دست می‌گرÙت، او می‌توانست خود را سریعاً به ایران برساند .
اما وقتی ملک Øسن دوم سلطان مراکش با موج مخالÙتها Ùˆ اعتراضها روبرو شد، عذر شاه را خواست Ùˆ او نیز به جزیره‌ای در پاناما رÙت .
در ادامه دربدری‌های شاه، با وساطت هنری کیسینجر Ùˆ راکÙلر، او به مکزیک رÙت Ùˆ در 20 خرداد 1358 در این کشور اقامت اختیار کرد. با شدت یاÙتن بیماری سرطان شاه، ÙˆÛŒ سرانجام برای مراقبت هر Ú†Ù‡ بهتر Ùˆ بیشتر در طبقه Ù‡Ùدهم بیمارستانی در شهر نیویورک بستری شد. با این اقدام امریکا ØŒ موج خشم Ùˆ Ù†Ùرت در ایران بالا گرÙت.
در همین ایام ØŒ امام Ø·ÛŒ سخنانی Ùرمودند:« ما نیاز به رابطه با امریکا نداریم چون رابطه ظالم با مظلوم است »
امام اولین تیر یک مبارزه آشکار با امریکا را شلیک کرد . اما از آن سو ØŒ دولتمردان لیبرال منش دولت موقت Ú©Ù‡ در صدد عادی سازی روابط با امریکا بودند، به این گونه هنجار Ø´Ú©Ù†ÛŒ های دیپلماتیک روی خوش نشان نمی‌دادند. امریکاییها نیز از Øضور دولت موقت در قدرت راضی بودند . یکی از جاسوسان در این زمینه Ú¯Ùته بود :
« اگر این دولت دوام پیدا کند روابط اقتصادی – سیاسی چنان خواهد بود که یک موقعیت بهتری برای ما به دست خواهد آورد .» (1)
روند Ù…ØاÙظه کاری Ùˆ اقدامات سازشکارانه دولت موقت زمانی به اوج رسید Ú©Ù‡ مهندس بازرگان نخست وزیر دولت مذکور در رأس هیأتی در روز 10 آبان 58 در جشن استقلال الجزایر شرکت کرد Ùˆ با برژینسکی مشاور امنیت Ø·ÛŒ کاخ سÙید دیدار Ùˆ به مدت یک ساعت Ùˆ نیم با او مذاکره کرد .(2) موضوع جالب تر از این ملاقات ØŒ تقاضای دیدار Ùˆ مذاکره از سوی بازرگان بود Ú©Ù‡ برژینسکی به آن ØŒ اشاره کرده است . (3)
نگرانی‌ها بالا گرÙت. امام این بار هم همچون همه سالهای مبارزه با شاه ØŒ خود وارد میدان شد Ùˆ Ùضای جدیدی را در کشور گشود ØŒ ایشان در پیامی در 10 آبان Ùرمودند:« بر دانش‌آموزان ØŒ دانشگاهیان Ùˆ Ù…Øصلین علوم دینیه است Ú©Ù‡ با قدرت تمام Øملات خود را علیه امریکا Ùˆ اسرائیل گسترش داده Ùˆ آمریکا را وادار به استرداد این شاه مخلوع جنایتکار نمایند...»
در آغاز اولین رویارویی مستقیم با امریکا، امام که معمار واقعی انقلاب بود، سنگ بنا و خشت اصلی را خود گذاشت تا بنای جدید تا ثریا راست رود..
در چنین وضعیتی، اولین سالگرد گرامیداشت شهدای 13 آْبان برگزار شد. در Øالی Ú©Ù‡ مردم به سوی دانشگاه تهران از مسیرهای مختل٠راهپیمایی می‌کردند، ناگهان در خیابان طالقانی ،‌گروهی از جمعیت 50 هزار Ù†Ùره در این مسیر، جدا نشدند Ùˆ به سمت در اصلی سÙارت آمریکا رÙتند. این 400 Ù†Ùر دانشجو Ú©Ù‡ از قبل هماهنگی‌های لازم را به عمل آورده بودند ØŒ از در Ùˆ دیوار سÙارت بالا رÙته Ùˆ با قیچی های بزرگ آهن بر ØŒ درب را گشودند Ùˆ وارد سÙارت امریکا شدند. اما با تÙنگداران مستقر در سÙارت درگیر شدند Ùˆ سرانجام پس از 3 ساعت، در ساعت 30/1 بعدازظهر به درگیری پایان دادند Ùˆ 100 Ù†Ùر تÙنگدار را به اسارت گرÙتند. خیر مانند یک بمب منÙجر شد Ùˆ صدایش را همه دنیا شنیدند . گروهی اظهار نظر می‌کردند Ú©Ù‡ این عمل «بازی با دم شیر » است. (4)
نوزاد انقلاب Ú©Ù‡ 10 ماهه شده بود، به جنگ سلطان جنگل رÙته بود. از نعره سلطان نهراسید Ùˆ به رغم کودکی Ùˆ صغرسن، روی پایش ایستاد. مهندس بازرگان Ú©Ù‡ نه خود Ùˆ نه دولتش روØیه مقاومت Ùˆ ایستادگی Ùˆ نه Øتی اندیشه آن را داشت در 14 آبان استعÙا داد Ú©Ù‡ امام یا آن مواÙقت کردند زیرا وضعیت جدید کشور به مدیریت Ùˆ مدیران انقلابی Ùˆ شجاع نیازمند بود. (5) شرایط جدید Ú©Ù‡ هویت سازی انقلابی زیباترین واژه برای آن بود ØŒ خود را به امریکا تØمیل می‌کرد.
امام در این مرØله نوین ØŒ اولین سیلی را به امریکا زد تا دیگر خرده پاها Øساب خود را بکنند . انقلابی Ú©Ù‡ در زمان Ø·Ùولیت توی گوش بت بزرگ می‌زد برای دیگران ابدا توده‌ای خرد نمی‌کرد. امام پس از گذشت چند روز در دیدار با کارمندان بیمه مرکزی ØŒ امریکا در شیطان بزرگ نامید .
از آن روزها ØŒ هم اکنون 27 سال گذشته است. نوزاد شجاع انقلاب Ú©Ù‡ رشد Ùˆ تربیت خود را در دامان پر مهری پدری شجاع Ùˆ موØد گذرانده بود اکنون یک جوان برومند 28 ساله است Ú©Ù‡ اÙتخار می‌کند در سنین Ø·Ùولیت، اقدامات شجاعانه‌ای را انجام داده است. جوان برومند انقلاب آن قدر با صلابت از انرژی هسته‌ای Ú©Ù‡ موضوع روز اوست دÙاع می‌کند Ú©Ù‡ امریکا را هر روز به یک موضوع می‌کشاند.
با این اشاره ØŒ اجمالا می‌توان به این موضوع اشاره کرد Ú©Ù‡ ÙØªØ Ù„Ø§Ù†Ù‡ جاسوسی Ùˆ تØولات پس از آن Ùˆ پیامدهایی Ú©Ù‡ در دنبال داشت، خشت اول بنای سالم Ùˆ درست مبارزه با امریکا بود . صلابت امروز بر پایه‌های Ù…ØÚ©Ù… تØقیر تاریخی امریکا در جریان بالا رÙتن از دیوار سÙارت گذاشته شده است.
Øوادث بزرگ تاریخی به دلیل منطق Øاکم بر Ø´Ú©Ù„ گیری Ùˆ وقوع آنها ØŒ برخوردار از قدرت تأثیر گذاری بر Øال Ùˆ آینده هستند .
تاریخ ساز و هویت بخش می‌باشند. در راهپیمایی 22 بهمن سال گذشته، شعار گروهی از خواهران جوان، توجه همه را به خود جلب می‌کرد:
امریکا ، اسرائیل خیال نکن ما زنیم
با مشت‌های آهنین تو دهنت می‌زنیم
این اقتدار را در الگوسازی ØŒ آگاهی بخشی آن Øادثه بزرگ 13 آبان می‌یاÙتم . اگر غیر از این بود Øماسه ÙØªØ Ù„Ø§Ù†Ù‡ جاسوسی قطعا در Øد یک خاطره باقی می‌ماند Ùˆ تجلیل از آن در کلیشه‌های یکسان سالانه قابل رؤیت بود . پیام Ùˆ Ú¯Ùتمان آن روز مبارزه با امریکا آنقدر هیجان انگیز بود Ú©Ù‡ همه اختلاÙات سیاسی را به Øاشیه برد. این درست است Ú©Ù‡ نیروهای عمل کننده آن روز در داخل Ùˆ یا خارج سÙارت مواریث انقلاب بودند Ùˆ از انرژی Ùˆ Ú¯Ùتار انقلاب بهره می‌بردند ولی سخن از یک بنای Ù…ØÚ©Ù… است Ú©Ù‡ 13 آبان 58 اولین سنگ آن گذاشته شد . لذا شکا٠نسلها معنا نمی‌یابد. با این تÙاوت Ú©Ù‡ امروز دشمن پیر Ùˆ Ùرتوت دست به اقناعی با ضرورتهای عقلانی نیز توأمان کرده است . برای نسل جدید ØŒ امریکا تا وقتی امریکاست در اسارت است نه 444 روز .(6)
پانوشت‌ها :
1-جزوه اÙشاگری شماره 6 دانشجویان مسلمان پیرو خط امام
2-اØمدرضا شاه علی ØŒ انقلاب دوم ØŒ تهران ØŒ مرکز اسناد انقلاب اسلامی ØŒ 1385 ØŒ ص 103
3-ز . برژینسکی ØŒ ونس ØŒ سایر وسی ØŒ توطئه در ایران ØŒ ترجمه Ù…Øمود مشرقی ØŒ تهران ØŒ انتشارات Ù‡Ùته ØŒ 1363 ØŒ ص 172
4-اکبر خلیلی ، گام به گام با انقلاب ، جلد دوم ، تهران ، انتشارات سروش 1382 ، ص 387
5-گری سیک ØŒ همه چیز Ùرو می‌ریزد ØŒ ترجمه علی بختیاری زاده ØŒ تهران ØŒ مرکز اسناد انقلاب اسلامی ØŒ 1384 Ø› گری سیک این عبارت را بکار برده است :
« آیت‌ا... خمینی مرتب بر قدرت Ùˆ Ù†Ùوذ روØانیون طرÙدار خود می‌اÙزود Ùˆ به همان نسبت موجب کاهش قدرت نیروهای سکولار مثل بنی صدر Ùˆ قطب زاده می‌شد »
6- با تصمیم مجلس شورای اسلامی دوره اول ، گروگانهای امریکایی در 30 دی ماه 1359 پس از گذشت 444 روز از اسارتشان آزاد شدند . آنها ابتدا به الجزایر و پس به یک پایگاه نظامی آمریکا در آلمان منتقل شدند . هنوز دقایقی از مراسم سوگند ریاست جمهوری رونالد ریگان نگذاشته بود که آنها وارد امریکا شدند .
منابع:
پژوهشگاه علوم انسانی Ùˆ مطالعات Ùرهنگی