Øضرت‌امام‌(ره‌) از آغاز نهضت‌اسلامی‌، Ùˆ از سال‌1341 Ù‡.ش‌كه‌مخالÙت‌با لایØه‌‌انجمن‌های ‌ایالتی‌و ولایتی‌را آغاز كردند، همیشه‌شاه‌سابق‌را به‌عنوان‌نوكر Ùˆ دست‌نشانده‌‌آمریكا Ùˆ عامل‌اجرای‌خواسته‌های‌آنها در كشور، مورد Øمله‌قرار می‌دادند. اوج‌این‌مساله ‌را در جریان‌تصویب‌قانون‌كاپیتولاسیون‌شاهد بودیم‌. بی‌شك‌نقش‌كلیدی‌و Ù…Øوری‌Øضرت‌امام‌(ره‌) در جریان‌تسخیر لانه‌‌جاسوسی ‌آمریكا در تهران‌، اولین‌مساله‌ای‌است‌كه‌باید در جریان‌بررسی‌وضعیت‌و مواضع ‌نیروهای‌موجود در جریان‌تسخیر، مورد بررسی‌قرار گیرد. Øضرت‌امام‌(ره‌) از آغاز نهضت‌اسلامی‌، Ùˆ از سال‌1341 Ù‡.ش‌كه‌مخالÙت‌با لایØه‌‌انجمن‌های ‌ایالتی‌و ولایتی‌را آغاز كردند، همیشه‌شاه‌سابق‌را به‌عنوان‌نوكر Ùˆ دست‌نشانده‌‌آمریكا Ùˆ عامل‌اجرای‌خواسته‌های‌آنها در كشور، مورد Øمله‌قرار می‌دادند. اوج‌این‌مساله ‌را در جریان‌تصویب‌قانون‌كاپیتولاسیون‌شاهد بودیم‌.
بر اساس‌این‌قانون‌، كلیه‌‌اÙراد ارتش‌آمریكا Ùˆ وابستگان‌آنان‌كه‌در ایران‌اقامت‌داشتند، در برابر قوانین‌ایران‌از مصونیت‌كامل‌دیپلماتیك‌برخوردار بوده‌و در صورت‌ارتكاب‌جرم‌، از شمول‌قوانین‌ایران‌معاÙ‌بودند Ùˆ دادگاه‌های‌ایران‌Øق‌بازخواست‌آنان ‌را نداشتند.
این‌قانون‌، واكنش‌Ùوری‌Øضرت‌امام‌(ره‌) را در پی‌داشت‌، ایشان‌در سخنانی‌Ùرمودند:
«عظمت‌ایران‌از بین‌رÙت‌، استقلال‌از دست‌رÙت‌، عزت‌ما پایكوب‌شد. مگر مامستعمره‌هستیم‌؟ مگر ایران‌در اشغال‌آمریكاست‌؟... می‌دانید مجلس‌به‌پیشنهاد دولت‌سند بردگی‌ملت‌ایران‌را امضا كرد؟ اقرار به‌مستعمره‌بودن‌ایران‌نمود؟ ».
روند مبارزه‌‌امام‌با رژیم‌شاهنشاهی‌در سال‌های‌بعد Ùˆ تا پیروزی‌انقلاب‌اسلامی‌،در بهمن‌1357 Ù‡.ش‌، نیز مانند گذشته‌از این‌خط‌مشی‌پیروی‌می‌كرد. به‌گونه‌ای‌كه‌ایشان‌در كنار مخالÙت‌با شاه‌و سیاست‌های‌عقب‌اÙتاده‌وی‌، با دولت‌آمریكا، به‌عنوان‌بزرگترین‌عامل‌خارجی‌Øمایت‌از شاه‌و Ù…Øرك‌وی‌، نیز به‌شدت‌مبارزه‌می‌كردند.بنابراین‌، تأیید Øركت‌مردمی‌ـ دانشجویی‌تسخیر لانه‌‌جاسوسی‌در تهران‌از سوی ‌امام‌راØل‌، قابل‌پیش‌بینی‌بوده‌است‌. زیرا چنین‌Øركتی‌موجب‌شد تا علاوه‌بر استبداد(شاه‌و رژیم‌او )ØŒ ریشه‌‌استعمار (آمریكا) نیز از كشور كنده‌شود. با توجه‌به‌همین‌مساله‌، می‌توان‌دریاÙت‌كه‌چرا امام‌تسخیر لانه‌‌جاسوسی‌را انقلابی‌بزرگتر از انقلاب‌اول‌دانسته‌اند.
امام‌به‌دنبال‌پیروزی‌انقلاب‌اسلامی‌و در ماه‌های‌منتهی‌به‌تصرÙ‌سÙارت‌، همچنان‌مواضع‌ضد آمریكایی‌خود را ØÙظ‌كرده‌و به‌تشریØ‌علل‌مخالÙت‌خود با آمریكامی‌پرداختند. Øجة‌الاسلام‌مØتشمی‌پور در این‌باره‌می‌گوید:
«Øضرت‌امام‌در اردیبهشت‌58 در مصاØبه‌با روزنامه‌ «لوموند» Ùرمودند : امپریالیسم‌آمریكا بزرگترین‌خطر است‌. عمال‌آمریكا در جریان‌این‌روزها، خود را پشت‌سر سازمان‌مذهبی‌دروغین‌پنهان‌كرده‌اند...وزیر خارجه‌‌آمریكا ازصدور Øكم‌اعدام‌برای‌شاه‌سابق‌و برخی‌دست‌اندركاران‌رژیم‌سلطنتی‌شاه‌،اظهار تاسÙ‌كرد. از طرÙ‌دیگر، سنای‌آمریكا به‌اتÙاق آرا اعدام‌هایی‌را كه‌درایران‌انجام‌شده‌بود، Ù…Øكوم‌كرد. این‌وقایع‌در اردیبهشت‌سال‌58 رخ‌داد، یعنی‌هنگامی‌كه‌هنوز بیش‌از سه‌ماه‌از Øكومت‌جمهوری‌اسلامی‌در ایران‌نگذشته‌بود. امام‌، بلاÙاصله‌، با آمریكا شدیداً مخالÙت‌كردند Ùˆ اظهار Ùرمودند، آمریكا اگراز اعدام‌هویداها اظهار تاسÙ‌نكند، از نوكرهایش‌پشتیبانی‌نكرده‌است‌. ما توقع‌نداریم‌ابرقدرت‌ها كه‌دستشان‌از ایران‌كوتاه‌شده‌، از ما تشكر كنند.»
موضعگیری‌های‌امام‌در مقابل‌آمریكا صریØ‌و قاطع‌بود Ùˆ در تقابل‌با دیدگاه‌های‌دولت‌موقت‌قرار می‌گرÙت‌. مقامات‌این‌دولت‌طرÙ‌دار مماشات‌و روابط‌دیپلماتیك‌Øسنه‌با این‌كشور بودند. از سوی‌دیگر، دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌، كه‌از مماشات‌و عدم‌موضعگیری‌انقلابی‌دولت‌موقت‌نگران‌بودند، تلاش‌می‌كردند تا با پیروی‌ازدیدگاه‌های‌Øضرت‌امام‌(ره‌)ØŒ در تØولات‌جامعه‌ی‌آن‌روز ایران‌نقش‌كلیدی‌و اساسی‌را ایÙا كنند. این‌مسائل‌در دنباله‌‌این‌Ùصل‌و هنگام‌بررسی‌مواضع‌دانشجویان‌پیروخط‌امام‌و دولت‌موقت‌بررسی‌خواهد شد. در این‌میان‌، آنچه‌كه‌دانشجویان‌پیرو خط ‌امام‌را در مورد اشغال‌یا عدم‌اشغال‌لانه‌ی‌جاسوسی‌مردد كرده‌بود، ناآگاهی‌از موضع‌Øضرت‌امام‌بود.
این‌مشكل‌نیز با استÙاده‌از نظرات‌Øجة‌الاسلام‌والمسلمین‌موسوی‌خوئینی‌ها Øل‌شد. موسوی‌خوئینی‌ها به‌دانشجویان‌اطمینان‌داد كه‌امام‌از این‌كار پشتیبانی‌می‌كند.
وی‌در این‌باره‌می‌گوید: «دانشجویان‌پرسیدند كه‌به‌نظر شما Øضرت‌امام‌با چنین‌اقدامی‌مواÙق‌خواهند بود یا نه‌؟ بنده‌در ضمن‌تØلیل‌كوتاهی‌، چنین‌نتیجه‌گرÙتم‌كه‌ایشان‌قطعاً مواÙق‌خواهند بود.»
میردامادی‌، از دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌، در این‌مورد می‌گوید: «آقای‌خوئینی‌ها می‌گÙتند، ما از مجموعه‌ی‌نظرات‌امام‌این‌طور درك‌می‌كنیم‌كه‌امام‌مخالÙتی‌ـ قاعدتاًـ نباید داشته‌باشند، اما اگر از ایشان‌سؤال‌شود، اØتمالاً به‌دلیل‌مØظوراتی‌، نتوانند اعلام‌مواÙقت‌كنند Ùˆ اØتیاج‌به‌سؤال‌نیست‌.»
اما یك‌Øركت‌هوشمندانه‌دیگر از جانب‌امام‌، باعث‌شد تا آنان‌برای‌انجام‌این‌كار مطمئن‌شوند. Øجة‌الاسلام‌مØتشمی‌پور در این‌باره‌می‌گوید:
«Øضرت‌امام‌در تاریخ‌10 آبان‌1358ØŒ پیامی‌به‌ملت‌ایران‌دادند كه‌سرآغازØركتی‌نوین‌برای‌دانشجویان‌مسلمان‌شد، Ùˆ این‌آگاهان‌جامعه‌پیام‌را دریاÙت‌كردند Ùˆ به‌آن‌جامه‌ی‌عمل‌پوشانیدند. امام‌در بخشی‌از آن‌پیام‌Ùرمودند: بردانش‌آموزان‌، دانشگاهیان‌و Ù…Øصلین‌علوم‌دینیه‌است‌كه‌با قدرت‌تمام‌،Øملات‌خود را علیه‌آمریكا Ùˆ اسرائیل‌گسترش‌داده‌و آمریكا را وادار به‌استرداد‌شاه‌مخلوع‌جنایتكار نمایند Ùˆ این‌توطئه‌بزرگ‌را بار دیگر، شدیداً Ù…Øكوم‌كنند.»
پیام‌امام‌كه‌با انتشار خبر ملاقات‌بازرگان‌رئیس‌دولت‌موقت‌با برژینسكی‌ـ مشاورامنیت‌ملی‌كارتر Ù€ همزمان‌شده‌بود، از جانب‌نیروهای‌انقلابی‌به‌مانند پیامی‌آشكاربرای‌انجام‌كاری‌انقلابی‌و قاطع‌تلقی‌شد. Ù…Øسن‌میردامادی‌در این‌مورد می‌گوید:
«Ùكر می‌كنم‌دو سه‌روز قبل‌از 13 آبان‌، امام‌پیامی‌دادند كه‌ـ در آن‌پیام‌ـ چنین‌جمله‌ای‌گÙتند كه بر دانشجویان‌و دانش‌آموزان‌و طلاب‌علوم‌دینی‌است‌كه ‌Øملات‌خود را علیه‌آمریكا گسترش‌دهند Ùˆ خواهان‌استرداد شاه‌مخلوع‌شوند.ما ابتدا تصورمان‌این‌بود كه‌موضوع‌به‌امام‌گÙته‌شده‌و امام‌این‌طور نظرشان‌رابیان‌كرده‌اند، ولی‌بعداً كه‌تØقیق‌كردیم‌، مشخص‌شد كه‌این‌طور نبوده ‌است‌وامام‌از مساله‌مطلع‌نبوده‌اند. به‌هر Øال‌، این‌پیام‌ما را مطمئن‌تر كرد كه‌اگر اینكاررا بكنیم‌، در تعارض‌با دیدگاه‌ها Ùˆ خواسته‌های‌امام‌نیست‌و وقتی‌هم‌كه‌اقدام‌شد Øضرت‌امام‌Øمایت‌كردند.
در نهایت‌، همانطور كه‌انتظار می‌رÙت‌، Øضرت‌امام‌(ره‌) اصل‌Øركت‌را تاییدكرده‌و با واسطه‌شدن‌مرØوم‌Øاج‌اØمدآقا خمینی‌به‌دانشجویان‌می‌گویند كه‌«خوب‌جایی‌را گرÙته‌اید، Ù…Øكم‌نگهدارید.»
Øجة‌الاسلام‌مØتشمی‌پور در این‌باره‌می‌گوید: « امام‌مهر تایید بر عملكرد دانشجویان ‌پیرو خط‌امام‌زدند Ùˆ خوشØال‌شدند كه‌پیامی‌را كه‌سه‌روز قبل‌داده‌بودند، دانشجویان‌و روØانیون‌آگاه‌دریاÙت‌كرده‌اند Ùˆ به‌مرØله‌‌عمل‌گذاشته‌اند.»
مرØوم‌Øاج‌اØمدآقا نیز در مورد عملكرد Øضرت‌امام‌می‌گویند: « امام‌خمینی‌(ره‌)،به‌عنوان‌رهبر انقلاب‌، نخستین‌كسی‌بود كه‌از اقدام‌شجاعانه‌‌دانشجویان‌Øمایت‌كردو عمل‌آنان‌را واكنش‌طبیعی‌ملت‌در مقابل‌جنایات‌بی‌شمار آمریكا دانست‌.»
در این‌میان‌، تضاد دیدگاه‌سازش‌كار دولت‌موقت‌و مواضع‌انقلابی‌و ضداستكباری ‌Øضرت‌امام‌به‌اوج‌رسید. امام‌كه‌تا آن‌زمان‌دیدگاه‌های‌میانه‌رو Ùˆ لیبرال‌دولت‌موقت‌را تØمل‌كرده‌بودند، در جریان‌اشغال‌لانه‌جاسوسی‌، به‌شدت‌در برابر دولت‌موقت‌موضعگیری‌كردند. این‌مسایل‌در بخش‌بعدی‌كه‌به‌بررسی‌عملكرد دولت‌موقت‌اختصاص‌دارد، بررسی‌می‌شود تا روشن‌شود كه‌این‌تضاد از كجا ریشه‌می‌گرÙت‌. اما بررسی‌مواضع‌امام‌در برابر دولت‌موقت‌خواندنی‌و عبرت‌آموز است‌.
مرØوم‌Øاج‌اØمد آقا خمینی‌در این‌باره‌می‌گوید:
«آقای‌مهندس‌بازرگان‌، Ùردای‌آن‌روز (تسخیر سÙارت‌) از نخست‌وزیری‌دولت‌موقت‌استعÙا داد Ùˆ استعÙای‌ایشان‌، علی‌رغم‌وساطت‌عده‌ای‌سریعاً از سوی‌امام‌، مورد قبول‌قرار گرÙت‌و مسؤولیت‌اداره‌‌كشور به‌شورای‌انقلاب‌مØول‌شد....ما همه‌شاهد بودیم‌كه‌، چگونه‌جمعی‌به‌دست‌و پا اÙتاده‌بودند تا امام‌رامتقاعد كنند كه‌استعÙا را نپذیرد Ùˆ نتیجتاً، دولت‌موقت‌با تایید مجدد Ùˆ قوت‌بیشتری‌وارد صØنه‌شود Ùˆ كنترل‌اوضاع‌را به‌نÙع‌جریانی‌كه‌مدت‌ها برای‌آن ‌سرمایه‌گذاری‌كرده‌بودند، دوباره‌به‌دست‌گیرند. اما امام‌هوشیارتر از آن‌بودندكه‌این‌گونه‌Øركت‌ها در ایشان‌تاثیر كند.»
Øجة‌الاسلام‌موسوی‌خوئینی‌ها نیز بیگانگی‌دولت‌موقت‌با آرمان‌های‌انقلاب‌را Ù€ كه‌در جریان‌تسخیر لانه‌‌جاسوسی‌و استعÙای‌دولت‌بازرگان‌، به‌اوج‌خود رسیده‌بود Ù€ از قول‌امام‌این ‌گونه‌تشریØ‌می‌كند:
« مطالب‌دیگری‌پیش‌آمد، كه‌در آن‌رابطه‌نیز از Øضرت‌امام‌(ره‌) كسب‌تكلیÙ‌كردیم‌. البته‌این‌بار، Øضوری‌و با چند تن‌از برادران‌دانشجو. قضیه‌این‌بود كه‌پس‌از تسخیر لانه‌، دولت‌موقت‌به‌عنوان‌اعتراض‌به‌این‌اقدام‌استعÙا نمود Ùˆ گویا با این‌تصور كه‌امام‌(ره‌) استعÙا را نمی‌پذیرند Ùˆ دانشجویان‌را وادار به‌خروج‌از لانه‌می‌كنند. درپی‌انتقادهای‌وسیع‌كه‌چرا دو تن‌از اعضای‌دولت‌موقت‌در الجزیره‌با برژینسكی‌، مشاور امنیت‌ملی‌دولت‌«كارتر» ملاقات‌كرده‌اند، توضیØاتی‌از طرÙ‌رئیس‌دولت‌موقت‌ارائه‌شد كه‌در مجموع‌برای‌چگونگی‌موضعگیری‌دانشجویان‌در برابر استعÙا Ùˆ آن‌توضیØات‌، بنده‌با چند Ù†Ùر از برادران‌از جمله‌آقایان‌میردامادی‌و اصغرزاده‌و گویا سیÙ‌اللهی‌، خدمت‌Øضرت‌امام‌(ره‌) در قم‌رسیدیم‌كه‌پس‌از Ú¯Ùت‌وگو Ùˆ سؤال‌هایی‌كه‌برای‌ما مطرØ‌بود Ùˆ شنیدن‌پاسخ‌های‌ایشان‌، ضمن‌اینكه‌Øضرت‌امام‌(ره‌) پس‌ازمصاØبه‌ی‌رئیس‌دولت‌موقت‌و توضیØاتی‌كه‌در توجیه‌ملاقات‌خود با برژینسكی‌داده‌بود، ناراØت‌به‌نظر می‌رسیدند، دستور Ùرمودند كه‌دانشجویان‌موضعگیری‌كنند Ùˆ نكاتی‌را نیز متذكر شدند كه‌در بیانیه‌ی‌دانشجویان‌ذكر شود.Ú¯Ùتنی‌است‌كه‌بنده‌تا آن‌روز هیچ‌گاه‌چهره‌‌مبارك‌امام‌(ره‌) را بر اثر ناراØتی‌،تا آن‌Øد براÙروخته‌ندیده‌بودم‌.»
Øجة‌الاسلام‌مØتشمی پور‌نیز به‌نقش‌مØوری‌و Øساس‌امام‌در جریان‌اشغال‌لانه‌‌جاسوسی‌اشاره‌ای‌روشن‌دارد Ùˆ همان‌گونه‌كه‌اشاره‌می‌كند، بدون‌تایید Øضرت‌امام‌،بسط‌و گسترش‌چنین‌Øركتی‌مØال‌بود:
«به‌جرات‌می‌توان‌گÙت‌كه‌تا پیش‌از مشخص‌شدن‌نظر Øضرت‌امام‌و Øمایت ‌علنی‌و رسمی‌ایشان‌، Øتی‌یك‌نÙر هم‌، جریان‌تسخیر لانه‌‌جاسوسی‌را Ù€ با تمام‌اهمیت‌و قداستش‌ـ تایید نمی‌كرد. این‌عدم‌تایید Ùˆ در برخی‌از مواردمخالÙت‌شدید، بعضاً به‌دلیل‌ترس‌از شیطان‌بزرگ‌بود Ùˆ بعضاً به‌جهات‌دیگری‌همچون‌، غربزدگی‌و وابستگی‌برخی‌اÙراد یا گروه‌ها Ùˆ یا اØترامی‌كه‌برای‌ابر قدرت‌ها به‌عنوان‌سردمداران‌دهكده‌ی‌جهانی‌قائل‌بودند Ùˆ یا به‌جهت ‌رعایت‌مقررات‌و كنوانسیون‌های‌بین‌الملل‌...
تلاش‌پیگیر دولت‌موقت‌و شخص‌مهندس‌بازرگان‌و نیز وزیر امور خارجه‌اش‌،ابراهیم‌یزدی‌، Ùˆ پس‌از استعÙای‌دولت‌موقت‌و تشكیل‌دولت‌شورای‌انقلاب ‌نیز تلاش‌وزرای‌خارجه‌‌شورای‌انقلاب‌ـ از جمله‌: بنی‌صدر Ùˆ قطب‌زاده‌ـ برای ‌آزادسازی‌گروگان‌های‌جاسوس‌آمریكا، همگی‌دال‌بر این‌مطلب‌بود كه‌تنهاØضرت‌امام‌پشتیبان‌و Øامی‌قدرتمند، متین‌و مستØكم‌اقدام‌دانشجویان‌وتسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌بودند. اگر امام‌بی‌تÙاوت‌می‌ماندند Ùˆ یا Øمایتشان ‌آن‌گونه‌كه‌باید Ùˆ شاید، قوی‌و همه‌جانبه‌نبود، دولت‌موقت‌در همان‌روز وساعات‌اولیه‌، به‌سÙارت‌آمریكا Ùˆ دانشجویان‌ÙاتØ‌آن‌Øمله‌می‌برد وجاسوسان‌آمریكایی‌را با سلام‌و صلوات‌آزاد می‌كرد.»
Øجة‌الاسلام‌مØتشمی‌پور در بخش‌دیگری‌از سخنان‌خود به‌تیزهوشی‌امام‌و Ù†Øوه‌‌دخالت‌و نظارت‌مستقیم‌ایشان‌، بر جریان‌تسخیر لانه‌می‌پردازد Ùˆ می‌گوید:
«با توجه‌به‌Øساسیت‌موضوع‌و سوابق‌جنایات‌آمریكا Ùˆ تØریكات‌آن‌پس‌ازپیروزی‌انقلاب‌در ایران‌و نیز ژرÙ‌نگری‌Øضرت‌امام‌، ایشان‌از همان‌روزنخست‌، اولویت‌اول‌را به‌مساله‌لانه‌‌جاسوسی‌و گروگان‌های‌جاسوس‌آمریكا Ùˆ دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌داده‌بودند Ùˆ مسایل‌Øول‌و Øوش‌روابط‌بین‌جمهوری‌اسلامی‌و دولت‌انقلابی‌ایران‌با آمریكا را Ù„Øظه‌به‌لØظه‌پیگیری‌و شخصاً در این‌مورد دخالت‌می‌كردند، تا از كنترل‌خارج‌نشود. امام‌در هرلØظه‌، اخباری‌را كه‌با تلÙن‌و یا Øضور مستقیم‌برادران‌دانشجو به‌بیت‌ایشان‌می‌رسید، با دقت‌بررسی‌می‌كردند. از همان‌روز نخست‌، Øضرت‌امام‌به‌دانشجویان‌توصیه‌كردند كه‌مردم‌را در جریان‌كامل‌و دقیق‌اوضاع‌و اØوال‌لانه‌‌جاسوسی‌و كشÙیات‌خود از اسرار آن‌جاسوس‌خانه‌بگذارند... Øضرت‌امام‌(بیانیه‌های‌دانشجویان‌) را Ù€ قبل‌از انتشار Ù€ با دقت‌مطالعه‌می‌كردند ونظراتشان‌را در آنها اعمال‌و آنها را اصلاØ‌می‌كردند.
امام‌به‌برادران‌عضو دÙتر دستور دادند تا از كلیه‌ی‌رسانه‌ها Ùˆ به‌خصوص‌قسمت‌اطلاعات‌و اخبار رادیو Ùˆ تلویزیون‌خواسته‌شود، كه‌كلیه‌‌اخبار Ùˆ اطلاعات‌مربوط‌به‌قضایای‌لانه‌‌جاسوسی‌را در اولویت‌قرار دهند. ما نیز از همان‌روزنخست‌، از برخی‌دوستان‌خواستیم‌كه‌به‌این‌دستور توجه‌كنند Ùˆ آنان‌نیز Øقاًكمك‌كردند.»
Øجة‌الاسلام‌مØتشمی‌پور در پایان‌به‌تشریØ‌نØوه‌‌رهبری‌انقلاب‌اسلامی‌از سوی‌امام‌پرداخته‌و Ù†Øوه‌ی‌عملكرد Øضرت‌امام‌، در جریان‌تسخیر لانه‌را نمونه‌ی‌ملی‌هدایت‌جریان‌انقلاب‌از سوی‌ایشان‌دانسته‌و اظهار می‌دارد:
«Øضرت‌امام‌از ابتدا هیچ‌تمایلی‌به‌دخالت‌در مسایل‌اجرایی‌كشور، پس‌از پیروزی‌انقلاب‌، نداشتند Ùˆ سعی‌می‌كردند كارها به‌دست‌دولت‌موقت‌وشورای‌انقلاب‌به‌انجام‌برسد. ایشان‌بیشتر اندیشه‌ی‌جهان‌شمول‌خود راپیگیری‌می‌كردند Ùˆ راجع‌به‌سرنوشت‌ملت‌های‌جهان‌می‌اندیشیدند، ولی‌گاهی‌... در مسایل‌داخلی‌Ùرمان‌و دستور صادر می‌كردند.
علت‌اینكه‌Øضرت‌امام‌در مسایل‌اجرایی‌دخالت‌مستقیم‌نمی‌كردند Ùˆ Øتی‌قبل‌از پیروزی‌انقلاب‌هم‌اعلام‌كرده‌بودند كه‌هیچ‌پست‌رسمی‌و اجرایی‌را،بعد از پیروزی‌انقلاب‌، نخواهند پذیرÙت‌، این‌بود كه‌بتوانند Ùارغ‌از مقررات‌دست‌و پاگیر بین‌المللی‌ـ كه‌باعث‌می‌شود دولت‌ها نتوانند به‌وظایÙ‌انقلابی‌خود عمل‌كنند Ù€ انقلاب‌جهان‌شمول‌اسلامی‌را پیش‌ببرند. از جمله‌مواردی‌كه‌به‌ابتكار امام‌عملی‌شد، Øمایت‌از انقلاب‌دوم‌و برخورد با راس‌استكبارجهانی‌و شیطان‌بزرگ‌و شكستن‌بت‌آمریكا به‌عنوان‌دشمن‌اصلی‌اسلام‌ومسلمین‌و بشریت‌بود كه‌دانشجویان‌مسلمان‌پیرو خط‌امام‌آن‌را باشكوهمندی‌پایه‌ریزی‌كردند. این‌Øركت‌، سرلوØه‌ی‌مقابله‌ی‌جهانی‌توØید وكÙر به‌شمار می‌رود Ùˆ در این‌Øادثه‌، ÙƒÙر جهانی‌در قالب‌چهره‌‌كریه‌آمریكا به‌اسارت‌نیروی‌جوان‌و نو پای‌مسلمان‌درآمد.»
معصومه‌ابتكار از دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌(ره‌) به‌جنبه‌ی‌دیگری‌از تÙكرات‌امام‌اشاره‌كرده‌و می‌گوید:
«امام‌خمینی‌عقیده‌داشت‌، شاه‌دست‌نشانده‌ای‌است‌كه‌آمریكا برای‌ØÙظ ‌مناÙع‌خود در منطقه‌، او را به‌قدرت‌رسانده‌و از او Øمایت‌می‌كند. پس‌از خلع‌شاه‌، طبیعتاً انقلاب‌اگر می‌خواست‌به‌راه‌اصلی‌خود ادامه‌دهد، باید باامپریالیسم‌رو در رو شود. به‌این‌ترتیب‌در می‌یابیم‌كه‌وقتی‌امام‌تسخير سÙارت‌را « انقلابی‌بزرگتر از انقلاب‌اول ‌» نامیدند، چه‌منظوری‌داشتند. انقلاب‌نخست‌بانظام‌خود كامه‌مبارزه‌كرد Ùˆ آن‌را سرنگون‌ساخت‌و انقلاب‌دوم‌ریشه‌ی‌همه‌‌رنج‌ها، یعنی‌خود نظام‌امپریالیستی‌را هدÙ‌گرÙته‌بود.»
خانم‌ابتكار در جای‌دیگر، به‌برداشت‌های‌معنوی‌و ظریÙی‌كه‌از رÙتار Ùˆ عملكردامام‌در جریان‌تسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌مشهود بود، اشاره‌می‌كند:
«ایشان‌قصد داشتند جنبه‌های‌معنوی‌طبیعت‌انسان‌را، كه‌مدت‌ها Ùراموش‌شده‌و نیز نیرویی‌كه‌او را به‌سوی‌اهداÙ‌متعالی‌رهنمون‌می‌سازد، اØیا كنند. امابیش‌از هر چیز معلم‌اخلاق بودند. ایشان‌بارها در كلاس‌هایشان‌این‌مساله‌رامطرØ‌كردند: «همه‌‌انسان‌ها به‌دنبال‌كمال‌هستند. آنها به‌دنبال‌بهترین‌هستند،ولی‌راه‌خود را گم‌كرده‌و گمراه‌شده‌اند.» به‌نظر امام‌، همه‌‌انسان‌ها به‌دنبال‌صÙات‌الهی‌هستند ما دانشجویان‌این‌پیام‌را به‌گوش‌جان‌شنیدیم‌. پیام‌ها دراین‌دوران‌، اÙق‌جدیدی‌برای‌شناخت‌خدا، دین‌و تعریÙ‌خویشتن‌به‌عنوان‌انسان‌، به‌روی‌ما می‌گشود. امام‌خمینی‌از هیچ‌قدرت‌یا نیرویی‌در دنیانمی‌هراسیدند. ایشان‌كاملاً بر این‌عقیده‌بودند كه‌، هیچ‌قدرتی‌بالاتر از خدانیست‌و ایمان‌داشتند هیچ‌مسلمان‌یا مسیØی‌و به‌طریق‌اولی‌هیچ‌انسانی‌،نباید از سلطه‌ی‌نظامی‌، سیاسی‌یا اقتصادی‌آمریكا Ùˆ متØدانش‌، شوروی‌سابق‌یا هر نیرو Ùˆ قدرت‌زمینی‌دیگری‌بهراسد یا در برابر آن‌تسلیم‌شود. در عمل‌،پذیرش‌این‌نظریه‌برای‌مردم‌دشوار بود. زیرا این‌امر به‌اخلاص‌، Ùداكاری‌، از خود گذشتگی‌و ایمانی‌تزلزل‌ناپذیر نیاز داشت‌. ما تا آنجا كه‌درك‌و توانایی‌مØدود اجازه‌می‌داد، راه‌امام‌را برگزیده‌بودیم‌و به‌درستی‌آن‌اعتقاد داشتیم‌.»
به‌طور كلی‌14 Ù…Øور از مجموعه‌صØبت‌های‌امام‌، در مورد تسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌آمریكا در تهران‌، قابل‌استÙاده‌و استخراج‌است‌. این‌14 Ù…Øور به‌شرØ‌زیر است‌:
1ـ تسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌، عامل‌كوتاه‌شدن‌دست‌شیطان‌بزرگ‌از ذخایرایران‌ بود
امام‌(ره‌) علت‌هیاهوی‌آمریكا را كوتاه‌شدن‌دست‌كاخ‌سÙید از منابع مادی‌و معنوی‌كشور دانسته‌و Ùرمودند:
«در این‌هیاهویی‌كه‌شیطان‌بزرگ‌Ùریاد می‌زند Ùˆ شیاطین‌را دور خودش‌جمع‌می‌كند، برای‌این‌است‌كه‌دستش‌كوتاه‌شده‌است‌. دستش‌از ذخایر ما، از مناÙعی‌كه‌در اینجا داشت‌كوتاه‌شده‌و ترس‌این‌را دارد كه‌، دیگر تا آخر این‌كوتاهی‌ادامه‌داشته‌باشد، از این‌جهت‌توطئه‌می‌كند Ùˆ آن‌مركزی‌هم‌كه‌جوان‌های‌مارÙتند گرÙتند، آن‌طور كه‌اطلاع‌دادند، مركز جاسوسی‌و مركز توطئه‌بوده‌است‌كه‌شاه‌را ببرد آنجا مشغول‌توطئه‌شود، پایگاهی‌هم‌اینجا توطئه‌كند Ùˆ جوان‌های‌ماهم‌بنشینند Ùˆ تماشا كنند؟»
2Ù€ تسخير‌لانه‌ی‌جاسوسی‌واكنشی‌طبیعی‌در برابر Øمایت‌آمریكا از شاه‌ بود
امام‌(ره‌) تسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌را واكنش‌طبیعی‌مردم‌در مقابل‌جنایت‌ها وتوطئه‌های‌آمریكا در ایران‌و Øمایت‌از شاه‌، پس‌از Ùرار از كشور، می‌دانستند:
«توقع‌این‌است‌كه‌جانی‌دست‌اول‌ما را ببرند آنجا نگهدارند Ùˆ Øمایت‌از او بكنند Ùˆ اینجا هم‌مركز توطئه‌درست‌كنند Ùˆ مركز پخش‌چیزهایی‌كه‌توطئه‌گری‌است‌درست‌بكنند Ùˆ ملت‌ما Ùˆ جوان‌های‌ما Ùˆ جوان‌های‌دانشگاهی‌ما وجوان‌های‌روØانی‌ما بنشینند تماشا كنند، تا خون‌این‌صد هزار Ù†Ùر، تقریباً، هدربرود. برای‌اینكه‌اØترامی‌قائل‌شوند به‌آقای‌كارتر Ùˆ امثال‌این‌ها، توطئه‌ها نبایدباشد، البته‌توطئه‌نبود، اگر این‌خرابكاری‌ها نبود، اگر آن‌كار Ùاسد نبود همه‌‌مردم‌آزادند در اینجا موجود باشند، اما وقتی‌توطئه‌در كار است‌، وقتی‌كه‌آن‌طور كارهای‌Ùاسد انجام‌می‌گیرد، ناراØت‌می‌كند جوان‌های‌ما را. جوان‌هاتوقع‌دارند در این‌دنیا مملكتشان‌كه‌آن‌قدر برایش‌زØمت‌كشیدند، دستشان‌باشد. وقتی‌می‌بینند توطئه‌است‌كه‌می‌خواهند كه‌دوباره‌به‌Øال‌سابق‌برگردد ودوباره‌همه‌چیزشان‌به‌باد برود، نمی‌توانند بنشینند.»
3Ù€ سÙارت‌آمریكا؛ مركز توطئه‌بر ضد ملت‌ بود
امام‌راØل‌(ره‌) Ù€ به‌صراØت‌ـ سÙارت‌آمریكا را مركز توطئه‌و جاسوسی‌دانسته‌و به‌همین‌علت‌پشتیبانی‌ملت‌را از چنین‌Øركتی‌، كاملاً طبیعی‌می‌دانند:
«اگر اینها یك‌مساله‌‌سÙارتی‌بوده‌است‌، اØتیاج‌به‌این‌كار نبود. اگر یك‌مسائلی‌بود كه‌مربوط‌به‌توطئه‌هایی‌كه‌بر ضد ماست‌نبود، این‌مØتاج‌به‌این‌عمل‌نبود، Øالا كه‌این‌توطئه‌ها به‌ملت‌ما ثابت‌شده‌است‌و این‌عملی‌كه‌این‌جوان‌های‌ما انجام‌داده‌اند، تمام‌ملت‌ما، الا بعضی‌منØرÙین‌در اینجا Ùˆ سایرممالك‌دیگر، از آن‌پشتیبانی‌كردند Ùˆ این‌خواست‌تمام‌ملت‌ما بوده‌است‌، نه‌یك‌خواست‌از روی‌هوای‌نÙسانی‌. این‌Øق‌از برای‌ملت‌ما هست‌، سÙارتخانه‌هاØق‌قانونی‌ندارند كه‌جاسوسی‌بكنند یا توطئه‌.»
4Ù€ عملكرد سÙارت‌آمریكا در ایران‌نمونه‌ی‌نقض‌قوانین‌بین‌المللی‌و تجاوزبه‌Øقوق ملت‌ها بود
Øضرت‌امام‌(ره‌) معتقد بودند، به‌علت‌رÙتارهای‌خلاÙ‌عرÙ‌بین‌المللی‌كارمندان‌سÙارت‌آمریكا، این‌مركز از Øقوق سیاسی‌متداول‌در عرÙ‌بین‌المللی‌برخوردار نیست‌.بنابراین‌می‌Ùرماید:
«مركز توطئه‌و جاسوسی‌به‌اسم‌سÙارت‌آمریكا Ùˆ اشخاصی‌كه‌در آن‌بر ضدنهضت‌اسلامی‌ما توطئه‌نموده‌اند، از اØترام‌سیاسی‌بین‌المللی‌برخوردار نیستند، تهدیدات‌و تبلیغات‌دامنه‌دار دولت‌آمریكا به‌قدر پشیزی‌نزد ملت‌ماارزش‌ندارد. نه‌تهدید نظامی‌او عاقلانه‌است‌و نه‌تهدید اقتصادی‌او واجداهمیت‌.»
5Ù€ گروگان‌گیری‌در سÙارت‌آمریكا، مقابله‌ی‌عادلانه‌با پناه‌دادن‌آمریكا به‌شاه‌ بود
امام‌(ره‌) معتقد بودند كه شاه‌به‌خاطر چپاول‌ثروت‌ملت‌ایران‌باید بازگردانده‌شود و تا آن‌زمان‌، گروگان‌ها در اختیار ایران‌باقی‌خواهند ماند:
«چرا ملت‌می‌خواهد كه‌شاه‌بیاید و تا نیاید دست‌از این‌گروگان‌ها برداشته ‌نخواهد شد و چرا كارتر این‌قدر اصرار دارد كه‌شاه‌را نگه‌دارد. علت‌اینكه‌ملت ‌ایران‌می‌خواهد شاه‌برگردد این‌است‌كه‌دارایی‌های‌ایران‌در دست‌اوست‌.»
6ـ تسخير‌لانه‌ی‌جاسوسی‌، برهم‌زننده‌ی‌امنیت‌دولت‌های‌ستمگر و نه‌ستمدیده‌ بود
یك‌خبرنگار از امام‌(ره‌) پرسید: « مساله‌‌سÙارت‌آمریكا كشورهای‌بسیاری‌رانگران‌كرده‌است‌. Ùكر می‌كنند كه‌گروگان‌ها یك‌سابقه‌‌خطرناكی‌خواهند شد؟»
پاسخ‌(امام‌):
«كشورها هم‌معلوم‌می‌شود كه‌در نظر شما هم‌همان‌است‌كه‌در نظر كارتر است‌.وقتی‌كه‌مطالعه‌بكنند در Øال‌همه‌‌كشورهای‌دنیا، می‌بینند كه‌اكثریت‌قاطع‌با مظلوم‌هاست‌. ظالم‌ها یك‌عده‌‌قلیلی‌هستند. اگر مراد شما از ناراØتی‌،ناراØتی‌ظالم‌هاست‌مطلب‌صØÛŒØی‌است‌. برای‌اینكه‌ظالم‌ها با امثال‌خودشان‌رÙیق‌هستند Ùˆ هركسی‌به‌آن‌جنسی‌كه‌دارد متمایل‌است‌.»
7Ù€ تسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌، تبلور ظلم‌ستیزی‌و آزادگی‌و روØیه‌‌توØیدی‌ملت‌ایران‌ بود
امام‌(ره‌) اعتقاد داشتند كه‌ملت‌ایران‌علاقه‌ای‌به‌مظاهر مادی‌ندارد Ùˆ برای‌اØقاق Øقوق خود Øاضر به‌هرگونه‌Ùداكاری‌است‌:
«اگر چنانچه‌شاه‌را تØویل‌ندهند، هرچه‌می‌خواهد پیش‌آید. ما پاÙشاری‌می‌كنیم‌و از هیچ‌چیز نمی‌ترسیم‌. ما نمی‌ترسیم‌از اسلØه‌ای‌كه‌دست‌بی‌عقل‌است‌، ما نمی‌ترسیم‌، برای‌اینكه‌نمی‌خواهیم‌به‌این‌عالم‌خیلی‌عشق‌داشته‌باشیم‌. برای‌اینكه‌این‌عالم‌، چیزی‌ندارد. اینجا جز گرسنگی‌خودمان‌، ظلم‌كشیدن‌، توسری‌خوردن‌از قدرت‌های‌بزرگ‌، چیزی‌برای‌ملت‌ما نمانده‌است‌كه‌بترسیم‌یا ملت‌ما بترسد. ما تا همه‌جا Øاضریم‌برای‌این‌امر.»
8ـ به‌دست‌گیری‌دوباره‌ی‌قدرت‌؛ انگیزه‌ی‌اصلی‌تبلیغات‌گسترده‌ی‌دولت‌آمریكا در مساله‌ی‌گروگان‌گیری‌ بود
امام‌خمینی‌با تیزهوشی‌خاص‌خود به‌این‌نتيجه رسیده‌بودند كه‌، كارتر نگران‌جان‌گروگان‌ها نیست‌و تنها علت‌پیگیری‌مسأله‌از سوی‌او، تأثیر آزادی‌اØتمالی‌گروگان‌ها برانتخاب‌مجدد وی‌، به‌عنوان‌رئیس‌جمهور آمریكا بود:
« شما خیال‌می‌كنید كه‌برای‌این‌پنجاه‌و چند Ù†Ùر جاسوسی‌كه‌در اینجا هستند،اینها دلشان‌سوخته‌، شما مطمئن‌باشید كه‌مساله‌این‌نیست‌، اینها Ùوج‌Ùوج ‌سربازهای‌خودشان‌را می‌Ùرستند به‌جبهه‌ها كه‌بریزند Ùˆ در جبهه‌ها بكشند وكشته‌بشوند. هزاران‌اÙراد را از خود ملتشان‌به‌كشتن‌می‌دهند، برای‌اینكه‌صدایی‌در خود آمریكا پیدا نشود، كه‌این‌رئیس‌جمهور ما چه‌آدم‌كذایی‌است‌.نه‌برای‌خاطر این‌پنجاه‌و چند Ù†Ùرشان‌دست‌و پا می‌زنند. همه‌ی‌تلاشش‌این‌است‌كه‌، كارتر دوباره‌رئیس‌جمهور بشود. »
9ـ دیپلمات‌های‌آمریكایی‌، مأموران‌سیاسی‌نبوده‌اند
نكته‌ی‌جالبی‌كه‌در كلام‌امام‌(ره‌) مشاهده‌می‌شود این‌است‌كه‌ایشان‌معتقد بودند،مأموران‌سÙارت‌آمریكا در سÙارت‌خانه‌، اقدام‌دیپلماتیك‌انجام‌نمی‌داده‌اند Ùˆ به‌همین‌علت‌، از Ùعالیتشان‌جلوگیری‌شده‌است‌:
«اصلاً آقایان‌می‌گویند كه‌سÙارتخانه‌را باید تØویل‌آمریكا داد، نه‌،سÙارتخانه‌ای‌ندارد تا ما تØویل‌بدهیم‌، آمریكا، ماموران‌سیاسی‌ندارد اینجا، به ‌اینكه‌می‌گویند باید مامورین‌سیاسی‌را تØویل‌بدهید، مامورین‌سیاسی‌كی‌هستند، پیدا كنند تا ما تØویل‌دهیم‌.»
10ـ تسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌، شكستن‌هیبت‌پوشالی‌آمریكا بود
امام‌(ره‌) یكی‌از بزرگترین‌و مهم‌ترین‌پی‌آمدهای‌اشغال‌لانه‌‌جاسوسی‌را،شكستن‌هیبت‌آمریكا می‌دانستند:
«اولین‌قدم‌هر مبارزه‌ای‌، ارزیابی‌این‌است‌كه‌این‌مبارزه‌می‌شود یا نمی‌شود وشما ثابت‌كردید كه‌نه‌، می‌شود با آمریكا هم‌طرÙ‌شد، می‌شود كه‌لانه‌‌جاسوسی‌آمریكا را هم‌تصرÙ‌كرد Ùˆ می‌شود جاسوس‌های‌آمریكایی‌را هم ‌گرÙت‌و نگهداشت‌و ØÙظ‌كرد. شما این‌را به‌دنیا ثابت‌كردید. آن‌عظمتی‌كه‌ازآنها به‌واسطه‌ی‌تبلیغات‌زیادی‌كه‌داشتند Ùˆ در دنیا سایه‌اÙكنده‌بود، كه‌ابرقدرت‌است‌و كسی‌Øق‌ØرÙ‌زدن‌ندارد، آن‌شكست‌.»
11ـ تسخیر لانه‌ی‌جاسوسی‌؛ بازتاب‌اراده‌ی‌ملت‌ایران‌و نمونه‌ی‌بارزدخالت‌مردم‌در امور سیاسی‌ بود
اعتقاد به‌نقش‌مردم‌، در تمامی‌مراØل‌انقلاب‌، از مهم‌ترین‌ویژگی‌های‌امام‌راØÙ„ ‌بود. ایشان‌به‌همین‌علت‌، Øل‌این‌مشكل‌را تنها از اختیارات‌مجلس‌شورای‌اسلامی‌می‌دانستند، كه‌عصاره‌ی‌ملت‌تلقی‌می‌شد:
«راه‌Øل‌لانه‌ی‌جاسوسی‌را از من‌(خواستن‌)ØŒ كه‌یك‌نÙر هستم‌از ملت‌بزرگ‌ایران‌، به‌بیراهه‌رÙتن‌است‌. Øل‌این‌مساله‌به‌دست‌هیچ‌(كس‌) جز ملت‌شری٠‌ایران‌و مجلس‌شورای‌اسلامی‌كه‌منبعث‌از آرای‌ملت‌می‌باشد، نیست‌و (آمریكا) باید بداند كه‌Øمایت‌از شاه‌مخلوع‌، بعد از آن‌همه‌جنایات‌و خیانت‌های‌بزرگ‌و آن‌چپاول‌گری‌ها، مجالی‌برای‌Øل‌ـ به‌اصطلاØ‌ـ شراÙتمندانه‌، نگذاشته‌است‌.»
12Ù€ اقدام‌نظامی‌آمریكا (برای‌آزادی‌جاسوس‌های‌خود)Ø› نقض‌آشكارØقوق بین‌المللی‌ بود
به‌دنبال‌واقعه‌ی‌طبس‌، امام‌(ره‌) به‌این‌نكته‌ی‌ظریÙ‌اشاره‌كردند كه‌آمریكا به‌قوانین‌بین‌المللی‌كه‌خود Ùˆ هم‌پیمانان‌غربی‌اش‌مبدع‌آن‌بودند، نیز اØترام‌نمی‌گذارد:
« این‌آقایی‌كه‌هی‌Ùریاد می‌زند كه‌شما نقض‌قراردادهای‌بین‌المللی‌و اجتماعی ‌را كردید، خودش‌همین‌نقض‌قرارداد بین‌المللی‌را كرده‌است‌كه‌نظامی‌وارد كرده ‌است‌، این‌یكی‌از چیزهایی‌است‌كه‌نقض‌Øقوق بین‌المللی‌و قراردادهای ‌بین‌المللی‌است‌.»
13ـ تسخیر لانه‌‌جاسوسی‌؛ نمایش‌قدرت‌ملی‌، انسانی‌و اسلامی‌ملت‌ایران‌ بود
تسخیر لانه‌‌جاسوسی‌موجب‌شد تا اثرات‌منÙی‌تبلیغات‌آمریكا در موردشكست ‌ناپذیری‌خود، از اذهان‌مردم‌زدوده‌شود. امام‌در این‌باره‌می‌Ùرمایند:
«این‌معنا كه‌یكی‌برود در سÙارت‌آمریكا Ùˆ یك‌تعرضی‌بكند به‌سÙارت‌آمریكا،در سابق‌و در زمان‌رژیم‌سابق‌، جزء تخیلات‌و شعرها به‌نظر می‌آمد. چطورامكان‌دارد كه‌ملتی‌كه‌هیچ‌ندارد، جوان‌هایی‌كه‌دستشان‌چیزی‌نیست‌، بروند Ùˆ به‌سÙارت‌آمریكا تعرضی‌بیندازند، اگر یك‌همچون‌چیزی‌بشود، اصلاً ملت‌ایران‌به‌باد خواهند رÙت‌. اینها چیزهایی‌بود كه‌با شیطنت‌و تبلیغات‌، تو مغز مردم‌كرده‌بودند Ùˆ مردم‌را از قدرت‌ملی‌و انسانی‌و اسلامی‌غاÙل‌كرده‌بودند.»
14Ù€ دستگیری‌جاسوس‌ها Ùˆ Øبس‌آنها، نمایانگر امكان‌مقابله‌با آمریكا بود
امام‌(ره‌) تأكید داشتند كه‌تسخیر سÙارت‌، نشان‌داد كه‌آمریكا، علی‌رغم‌تهدیدهای‌همه‌جانبه‌، در عمل‌امكان‌مقابله‌با ایران‌را ندارد، Ùˆ به‌قول‌معروÙ‌، هیچ‌غلطی‌نمی‌تواند بكند:
«گمان‌می‌كردند كه‌اگر چنانچه‌به‌زودی‌و Ùوراً این‌جاسوس‌ها را به‌آمریكاتقدیم‌نكنیم‌و یك‌عذرخواهی‌هم‌نكنیم‌، چه‌ها Ùˆ چه‌ها خواهد شد. ارزش‌این‌عمل‌این‌است‌كه‌، این‌اشتباهات‌را رÙع‌كرد. شما الآن‌یك‌سال‌است‌كه‌این‌جاسوس‌ها را، این‌مجرم‌ها را در آنجا Øبس‌كردید Ùˆ خبری‌هم‌نشد، نه‌بازارمان‌خوابید Ùˆ نه‌اقتصادمان‌به‌هم‌خورد.»
اما Ù…Øوریت‌امام‌در قضیه‌‌اشغال‌لانه‌ی‌جاسوسی‌، به‌ابتدای‌جریان‌تسخیر Ùˆ تاییداین‌Øركت‌ختم‌نشد. ایشان‌علاوه‌بر اینكه‌از طریق‌Øاج‌اØمد آقا Ùˆ Øجة‌الاسلام‌خوئینی‌ها، در جریان‌عملكرد دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌قرار می‌گرÙتند، از روش‌های ‌دیگری‌نیز، برای‌آگاهی‌از وضعیت‌داخلی‌دانشجویان‌، استÙاده‌می‌كردند. خانم‌Ùروز رجایی‌Ùر در این‌باره‌می‌گوید:
« امام‌در لانه‌‌جاسوسی‌نماینده‌‌ثابتی‌نداشتند، اما گاهی‌مرØوم‌Øاج‌سیداØمد آقا، از طرÙ‌امام‌، به‌لانه‌سر می‌زدند Ùˆ با دانشجویان‌دیدار می‌كردند. دریكی‌از موارد هم‌Ùرد غریبه‌ای‌مدت‌ها در میان‌ما Øضور داشتند، كه‌بعدهامتوجه‌شدیم‌یك‌روØانی‌است‌و از طرÙ‌امام‌، ماموریت‌داشتند تا با لباس‌مبدل‌، روابط‌داخلی‌بچه‌ها را به‌اطلاع‌امام‌برسانند.»
علاوه‌بر این‌، امام‌با چشمانی‌باز Ùˆ نگاهی‌تØلیلگر، عملكرد كلیه‌ی‌جریان‌های‌سیاسی‌را در این‌444 روز در نظر داشتند. امام‌در برابر تلاش‌های‌اÙراد سازش‌كاری‌مانند: بنی‌صدر، رئیس‌جمهور مخلوع‌و Ùراری‌، Ùˆ قطب‌زاده‌، وزیر خارجه‌ای‌كه‌به‌علت‌تلاش‌برای‌كودتا بر ضد نظام‌اعدام‌شد، اقدامات‌مناسب‌را انجام‌می‌دادند. امام‌مانع‌از آن‌می‌شدند كه‌چنین‌اÙرادی‌كه‌در هیات‌Øاكمه‌‌آن‌زمان‌Øضور داشتند، بتوانند گروگان‌ها را از دست‌دانشجویان‌خارج‌كرده‌و در راستای‌سازش‌با آمریكا، آنها راتØویل‌دولت‌كارتر دهند. در ادامه‌‌‌، نگاهی‌خواهیم‌داشت‌به‌عملكرد دوراندیشانه‌و تØسین‌برانگیز امام‌، كه‌با توكل‌بر خدا Ùˆ Øمایت‌مردم‌، دانشجویان‌پیروخط‌امام‌و بخشی‌از نیروهای‌انقلابی‌و ارزشی‌مستقر در Øاكمیت‌، كلیه‌‌تلاش‌هایی‌راكه‌به‌منظور انØراÙ‌جریان‌گروگان‌گیری‌از مسیر اصلی‌خود انجام‌شد، خنثی‌نمودند.Øضرت‌امام‌پس‌از ایستادگی‌در برابر همه‌‌تلاش‌هایی‌كه‌برای‌آزادی‌گروگان‌ها انجام‌می‌شد، ابتدا از كسب‌امتیازهای‌لازم‌و تØقیر هیمنه‌‌پوشالی‌استكبار آمریكا مطمئن‌شدند Ùˆ پس‌از تشكیل‌اولین‌دوره‌ی‌مجلس‌شورای‌اسلامی‌، كه‌اكثریت‌در آن‌با نیروهای‌طرÙدار خط‌امام‌بود، كار را به‌نمایندگان‌مردم‌سپردند Ùˆ هوشمندانه‌جریان‌تسخیر لانه‌را هدایت‌و كنترل‌نمودند.
اندك‌مدتی‌پس‌از تسخیر لانه‌‌جاسوسی‌، دولت‌آمریكا با بسیج‌تمامی‌نیروها Ùˆ امكانات‌خود، از شورای‌امنیت‌سازمان‌ملل‌تقاضای‌تشكیل‌جلسه‌ی‌Ùوق العاده‌كرد. او از ایران‌نیز خواست‌تا وزیر خارجه‌یا نماینده‌ای‌را برای‌پاسخگویی‌و تشریØ‌مواضع‌، به‌این‌جلسه‌بÙرستند. اما امام‌چنین‌كاری‌را نپذیرÙتند.
در Øالی‌كه‌بخشی‌از اعضای‌شورای‌انقلاب‌، كه‌به‌جناØ‌لیبرال‌تعلق‌داشتند Ùˆ برخی‌دیگر، از ارسال‌نماینده‌به‌شورای‌امنیت‌دÙاع‌می‌كردند، اما امام‌با یك‌استدلال‌ساده‌،كه‌بعداً درستی‌آن‌ثابت‌شد، با این‌Øركت‌مخالÙت‌كردند. زیرا معتقد بودند: «رای‌علیه‌شما خواهند داد.»
بنی‌صدر در آن‌زمان‌گستاخانه‌با نظر امام‌مخالÙت‌می‌كند Ùˆ اولین‌برخورد شدید امام ‌با او صورت‌می‌گیرد. او كه‌برای‌شركت‌در جلسه‌‌شورای‌امنیت‌آماده‌شده‌بود، با این‌موضعگیری‌تند Øضرت‌امام‌مواجه‌می‌شود كه‌« اگر بنی‌صدر برود، اعلام‌می‌كنم‌كه‌سمتی‌ندارد.»
اندكی‌پیش‌از این‌، آمریكا در اولین‌قدم‌تلاش‌كرده‌بود تا رمزی‌كلارك‌ـ وزیردادگستری‌سابق‌این‌كشور Ù€ را كه‌به‌موضعگیری‌بر ضد هیات‌Øاكمه‌ی‌آمریكا ومخالÙت‌با شاه‌شهرت‌داشت‌، به‌ایران‌بÙرستد. كارتر امیدوار بود تا با این‌ترÙند ÙˆÙرستادن‌Ùردی‌میانه‌رو امام‌را به‌مذاكره‌و دست‌برداشتن‌از مواضع‌خود راضی‌كند. اما امام‌با این‌امر مخالÙت‌كرد Ùˆ مذاكره‌با كلارك‌را رد كرد، این‌كار وی‌را مجبور كرد تا ازتركیه‌به‌آمریكا برگردد. كلارك‌قصد داشت‌تا نامه‌ای‌را نیز از جانب‌كارتر برای‌امام‌بیاورد.
در پیام‌امام‌در این‌زمینه‌ـ كه‌تا مدت‌ها نصب‌العین‌نیروهای‌طرÙدار انقلاب‌مØسوب‌می‌شد Ù€ چنین‌آمده‌بود:
«دولت‌آمریكا با نگهداری‌شاه‌، اعلام‌مخالÙت‌آشكار با ایران‌نموده‌است‌و ازطرÙی‌دیگر، آنطور كه‌گÙته‌شده‌است‌، سÙارت‌آمریكا در ایران‌مØل‌جاسوسی‌دشمنان‌ما علیه‌نهضت‌مقدس‌اسلامی‌است‌. لذا ملاقات‌با من‌، به‌هیچ‌وجه‌،برای‌نمایندگان‌ویژه‌ممكن‌نیست‌و علاوه‌بر این‌:
1ـ اعضای‌شورای‌انقلاب‌، به‌هیچ‌وجه‌نباید با آنها ملاقات‌كنند.
2Ù€ هیچ‌یك‌از مقامات‌مسؤول‌Øق‌ملاقات‌با آنان‌را ندارند.
3Ù€ اگر چنانچه‌آمریكا، شاه‌مخلوع‌، این‌دشمن‌شماره‌ی‌یك‌ملت‌عزیز ما را به‌ایران‌تØویل‌دهد Ùˆ دست‌از جاسوسی‌بر ضد نهضت‌ما بردارد، راه‌مذاكره‌درمورد برخی‌روابطی‌كه‌به‌نÙع‌ملت‌است‌، باز می‌باشد.»
در ادامه‌ی‌گروگان‌گیری‌نیز ده‌ها شخصیت‌و هیات‌نمایندگی‌، با عناوین‌مختلÙ‌و بابهانه‌های‌گوناگون‌، سعی‌كردند تا با امام‌دیدار كنند، اما هیچ‌یك‌نتوانستند در برابرقاطعيت Ùˆ ایمان‌امام‌به‌هدÙ‌خود، یعنی‌به‌زانو درآوردن‌امپریالیسم‌مستكبر آمریكا ودÙاع‌از Øقوق ملت‌مظلوم‌ایران‌، كاری‌از پیش‌ببرند.
به‌دنبال‌استعÙای‌دولت‌موقت‌، شورای‌انقلاب‌، به‌Ùرمان‌امام‌، مسؤولیت‌اداره‌ی‌امور اجرایی‌كشور را Ù€ تا زمان‌تشكیل‌مجلس‌شورای‌اسلامی‌ـ بر عهده‌گرÙته‌بود . بنابراین‌، طی‌این‌دوره‌، شاهد كشمكش‌های‌Ùراوان‌اعضای‌لیبرال‌شورای‌انقلاب‌و به‌خصوص‌بنی‌صدر Ùˆ قطب‌زاده‌با دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌هستیم‌، كه‌تلاش‌می‌كردند ضمن‌انØراÙ‌این‌Øركت‌اصیل‌، با طرØ‌این‌ادعا كه‌گروگان‌گیری‌سودی‌عاید كشورنمی‌كند Ùˆ موجب‌سراÙكندگی‌! كشور در سطØ‌جهان‌شده‌، آنها را آزاد كرده‌وتØویل‌آمریكا دهند. در مقابل‌، اعضای‌اصولگرای‌شورای‌انقلاب‌مانند: Øجة‌الاسلام‌والمسلمین‌هاشمی‌رÙسنجانی‌و Øضرت‌آیت‌الله‌خامنه‌ای‌دركنار امام‌ایستاده‌بودند Ùˆ تلاش‌می‌كردند تا از Øقوق ملت‌ایران‌دÙاع‌كرده‌و دولت‌كارتررا نیز سر جای‌خود بنشانند.
در همین‌ایام‌، یعنی‌آذر 1358 Ù‡.ش‌، جلسه‌ی‌شورای‌امنیت‌تشكیل‌می‌شود وهمان‌طور كه‌امام‌پیش‌بینی‌كرده‌بود، ایران‌در جریان‌این‌جلسه‌مØكوم‌می‌شود. آقای‌هاشمی‌رÙسنجانی‌، نظر نیروهای‌اصول‌گرا را، به‌تبعیت‌از امام‌، این‌گونه‌منعكس‌می‌كند:
«اگر برای‌سازمان‌ملل‌ارزشی‌قائل‌بودیم‌، در آن‌شركت‌می‌كردیم‌. ما از همان‌اول‌می‌دانستیم‌كه‌چه‌خواهد شد. بنابراین‌، برای‌قطعنامه‌ی‌شورای‌امنیت‌،ارزشی‌قائل‌نیستیم‌.»
با توجه‌به‌اÙزایش‌Ùشارهای‌آمریكا Ù€ كه‌در قالب‌تلاش‌برای‌تØریم‌اقتصادی‌ایران‌ومØكومیت‌كشورمان‌در دادگاه‌بین‌المللی‌لاهه‌تجلی‌یاÙته‌بود Ù€ امام‌خمینی‌تصمیم‌گرÙتند تا سرعت‌بیشتری‌به‌مسایل‌بدهند.
«لذا مقدمات‌تهیه‌ی‌سه‌پرونده‌ی‌جداگانه‌علیه‌آمریكا، برای‌تسلیم‌به‌دادگاه‌Ùراهم‌می‌شود. پرونده‌ی‌اول‌به‌هاشمی‌رÙسنجانی‌، وزیر كشور وقت‌، ارجاع‌می‌شود كه‌مربوط‌به‌اتهاماتی‌بود كه‌در مورد اختناق Ùˆ زجر Ùˆ شكنجه‌هایی‌كه‌توسط‌شاه‌و نقشی‌كه‌ساواك‌در این‌مورد بر عهده‌داشت‌، تهیه‌و تدوین‌می‌شد.بنی‌صدر مامور رسیدگی‌به‌مورد دوم‌، یعنی‌تجاوزاتی‌كه‌از طرÙ‌آمریكا به‌امور اقتصادی‌ایران‌وارد شده‌، گردید. بالاخره‌پرونده‌ی‌سوم‌كه‌به‌قطب‌زاده‌مربوط‌می‌شد عبارت‌بود از: رسیدگی‌به‌سیاست‌خارجی‌شاه‌و رشوه‌ها وپیشكش‌هایی‌كه‌شایع‌بود به‌رؤسای‌دولت‌ها Ùˆ روزنامه‌نگاران‌خارجی‌داده‌می‌شد Ùˆ همچنین‌روابط‌شاه‌با سرویس‌های اطلاعاتی‌كشورهای‌بیگانه‌. سه‌پرونده‌ی‌مذكور باید تا آخر ژانویه‌1980 (دی‌ماه‌1358) از هر جهت‌آماده‌می‌شدند.»
در همین‌ایام‌والدهایم‌ـ دبیر كل‌وقت‌سازمان‌ملل‌ـ نیز برای‌بررسی‌مساله‌واردتهران‌شد. وی‌كه‌می‌دانست‌كلید اصلی‌Øل‌مسایل‌در دست‌امام‌است‌، خواستارملاقات‌و مذاكره‌ی‌با ایشان‌شد، اما امام‌چنین‌ملاقاتی‌را نپذیرÙتند Ùˆ یكی‌از اعضای‌شورای‌انقلاب‌اعلام‌كرد كه‌امام‌قطعاً والدهایم‌را به‌Øضور نمی‌پذیرد Ùˆ این‌مساله‌مسلم‌است‌.
سپس‌آمریكایی‌ها Ù€ به‌خیال‌خود Ù€ دست‌به‌اقدام‌نهایی‌برای‌تعدیل‌موضع‌امام‌زدند، به‌تصور خود، Øداكثر انعطاÙ‌ممكن‌را به‌خرج‌دادند. سازمان‌ملل‌، در اواسط‌ اسÙندماه‌1358 Ù‡.ش‌بنا بر نظر مساعد آمریكا، اعلام‌كرد كه‌یك‌كمیسیون‌تØقیق‌درباره‌ی‌جنایات‌شاه‌را به‌ایران‌می‌Ùرستد. آنان‌پس‌از ورود به‌ایران‌، قبل‌از هر چیزخواستار ملاقات‌با گروگان‌ها شدند Ùˆ ظاهراً Ùراموش‌كردند كه‌ماموریت‌اصلیشان‌چیست‌. در این‌زمان‌بنی‌صدر Ùˆ قطب‌زاده‌، مبارزه‌ی‌سختی‌را برای‌به‌دست‌آوردن‌كنترل‌گروگان‌ها آغاز كردند، كه‌به‌كشمكش‌سختی‌بین‌آنها Ùˆ دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌منجر شد، كه‌در جای‌خود مورد بررسی‌قرار خواهد گرÙت‌. اما سرانجام‌دانشجویان‌موÙق‌شدند گروگان‌ها را در اختیار خود نگهدارند.
امام‌نیز كه‌به‌علت‌ناراØتی‌قلبی‌دربیمارستان‌مستقر بودند، پس‌از بهبودی‌و مرخصی‌از بیمارستان‌، موضعگیری‌بسیارجالبی‌درباره‌‌كمیسیون‌تØقیق‌نمودند كه‌آب‌پاكی‌را روی‌دست‌آنان‌ریختند. ایشان‌در پیام‌خود به‌این‌شرط‌اجازه‌ی‌ملاقات‌اعضای‌كمیسیون‌با گروگان‌ها را دادند كه‌آنهااولاً با گروگان‌هایی‌ملاقات‌كنند كه‌« در پرونده‌ی‌جنایات‌آمریكا Ùˆ شاه‌دخالت‌دارند.» دوم‌اینكه‌، این‌ملاقات‌برای‌«بازجویی‌» از گروگان‌ها باشد، سوم‌اینكه‌ « اگر هیات‌بررسی‌نظر خودش‌را در تهران‌درباره‌‌جنایات‌شاه‌مخلوع‌و دخالت‌های ‌آمریكای‌متجاوز ابراز داشتند، ملاقات‌با تمامی‌گروگان‌ها بلامانع‌است‌.» شرط‌آخر،Øقوقدان‌ها را كه‌گÙته‌می‌شد، ممكن‌است‌جاسوس‌های‌سیا نیز برای‌تبادل‌اطلاعات‌با گروگان‌ها، در میانشان‌باشند، رسوا كرد. چون‌بدون‌ملاقات‌برگشتند.
كیهان‌در سرمقاله‌ای‌در همین‌مورد با عنوان‌« پیام‌امام‌Øقوقدان‌ها را رسوا كرد» به‌زیبایی‌به‌نكات‌ظریÙ‌موجود در پیام‌امام‌اشاره‌می‌كند:
« نخستین‌اصلی‌كه‌در این‌پیام‌، به‌صراØت‌می‌بینیم‌اصل‌استمرار Ùˆ تداوم‌مبارزه‌‌ضد امپریالیستی‌است‌. این‌نكته‌در پیام‌امام‌كاملاً مشهود است‌كه‌،مبارزه‌علیه‌مستكبرین‌و مترÙین‌جهان‌خوار در مقطع‌خاصی‌تمام‌نمی‌شود...نكته‌‌دیگر این‌است‌كه‌، مبارزه‌برای‌آن‌است‌كه‌الÙ‌) دست‌آمریكا از «تمامی‌منطقه‌» كوتاه‌شود. ب‌) به‌تمام‌مبارزان‌راه‌آزادی‌كمك‌كنیم‌تا قدرت‌های‌استعماری‌و متجاوز را شكست‌دهند. ج‌) Ùˆ سرانجام‌برای‌آن‌است‌كه‌« استقلال‌همه‌جانبه‌ی‌خود را با تمام‌قوا» به‌دست‌آوریم‌... سومین‌ویژگی‌این‌پیام‌« آزادی‌از قید هر قدرت‌» Ùˆ بیزاری‌از هر نوع‌بردگی‌است‌... این‌است‌كه‌می‌بینیم‌، امام ‌نمایندگان‌آمریكا را هرگز نمی‌پذیرند Ùˆ Øتی‌پیامشان‌را جز با Ùرمان‌جنگ‌پاسخ‌نمی‌دهد، ولی‌پیام‌دیگران‌را بی‌پاسخ‌و بدون‌اØترام‌متقابل‌باقی‌نمی‌گذارد...»
به‌دنبال‌اقدامات‌Ùریبنده‌ی‌كمیسیون‌تØقیق‌، كه‌به‌شكست‌انجامید آمریكا دست‌به‌آخرین‌و به‌خیال‌خود تاثیرگذارترین‌اقدام‌مسالمت‌آمیز ممكن‌می‌زند. كارتر در 26مارس‌1980 (Ùروردین‌1359 Ù‡.ش‌) نامه‌ای‌مØرمانه‌خطاب‌به‌امام‌می‌نویسد Ùˆ ادعامی‌كند:
«ما آماده‌ی‌پذیرش‌Øقایق‌جدی‌، كه‌مولود انقلاب‌ایران‌است‌، می‌باشیم‌. این‌امر، همچنان‌هدÙ‌و آرزوی‌ماست‌. زیرا من‌تصور می‌كنم‌كه‌ما هدÙ‌واØدی‌ـ را كه‌صلØ‌جهانی‌و برقراری‌عدالت‌برای‌همه‌ی‌ملل‌است‌ـ تعقیب‌می‌كنیم‌.»
امام‌بعد از ملاØظه‌ی‌نامه‌، دستور انتشار علنی‌آن‌را صادر كرد. اÙشای‌مØتوای‌نامه‌‌مذكور، كه‌در Øكم‌آبروریزی‌و یك‌اÙتضاØ‌سیاسی‌برای‌دولتمردان‌كاخ‌سÙیدبود، همچنین‌نشانگر عمق‌بیگانگی‌كارتر Ùˆ تیم‌هم‌كار او با Ù…Ùاهیم‌و واقعیت‌های‌انقلاب‌و جامعه‌‌ایران‌بود. عجیب‌است‌كه‌كارتر پس‌از مشاهده‌ی‌سرسختی‌ها وسازش‌ناپذیری‌امام‌در برابر كلیه‌‌Ùشارهای‌اقتصادی‌و سیاسی‌، ردّ هیات‌های‌گوناگون‌در پوشش‌های‌مختلÙ‌و خلاصه‌آگاهی‌از پاÙشاری‌امام‌بر موضع‌خود، باز هم‌از درك‌Øقایق‌ناتوان‌بوده‌و تصور می‌كند كه‌با ارسال‌یك‌نامه‌ی‌Ùریبنده‌، می‌تواند Ùرد قاطع‌واستواری‌، همچون‌امام‌، را نرم‌نماید. انتشار Ù…Øتوای‌نامه‌ی‌مذكور موجب‌شد تا آمریكا برخورد نظامی‌را پیش‌بكشد. هنری‌كیسینجر Ù€ وزیر خارجه‌ی‌اسبق‌آمریكا Ù€ در همان ‌زمان‌در واكنشی‌می‌گوید: « آمریكا باید به‌مقامات‌ایرانی‌بگوید كه‌میهمانی‌تمام‌شد.»
به‌دنبال‌پایان‌میهمانی‌! آمریكایی‌ها تلاش‌هایی‌را برای‌Øمله‌ی‌نظامی‌به‌ایران‌وآزادسازی‌گروگان‌های‌خود آغاز می‌كنند كه‌، به‌لطÙ‌الهی‌، با شكست‌مواجه‌می‌شوند.امام‌در تاریخ‌5/2/1359 در این‌باره‌پیامی‌صادر می‌كنند Ùˆ می‌Ùرمایند:
«اشتباه‌كارتر در آن‌است‌كه‌گمان‌می‌كند، با دست‌زدن‌به‌این‌مانورهای‌اØمقانه‌،می‌تواند ملت‌ایران‌را كه‌برای‌آزادی‌و استقلال‌خویش‌و برای‌اسلام‌عزیز ازهیچ‌Ùداكاری‌رویگردان‌نیست‌، از راه‌خودش‌كه‌راه‌خدا Ùˆ انسانیت‌است‌،منØرÙ‌كند. كارتر باز اØساس‌نكرد با چه‌ملتی‌روبه‌روست‌و با چه‌ملتی‌بازی‌می‌كند. ملت‌ما ملت‌خون‌و مكتب‌جهاد است‌. Øمله‌‌به‌ایران‌Øمله‌‌به‌تمام‌بلاد مسلمین‌است‌.»
ایشان‌همچنین‌در تاریخ‌14/3/59 در جمع‌اعضای‌شركت‌كننده‌در كنÙرانس‌بین‌المللی‌بررسی‌مداخلات‌آمریكا در ایران‌Ùرمودند:
« نباید بیدار شوند آنهایی‌كه‌توجه‌به‌معنویات‌ندارند و به‌این‌غیب‌ایمان‌نیاوردند؟! كی‌این‌هلی‌كوپترهای‌آقای‌كارتر را كه‌می‌خواستند به‌ایران‌بیایند ساقط‌كرد؟ ما ساقط‌كردیم‌؟ دشت‌ها ساقط‌كردند. شن‌ها مامور خدا بودند. باد مامور خداست‌. قوم‌عاد را باد از بین‌برد. این‌باد مامور خداست‌. این‌شن‌ها مامورند، تجربه‌كنند باز!»
به‌دنبال‌این‌Øمله‌ی‌ناموÙق‌، مرگ‌شاه‌در یك‌بیمارستان‌نظامی‌در قاهره ‌ـ كه‌شرط‌استرداداو را به‌ایران‌را در عمل‌منتÙی‌كرد Ù€ Ùˆ تشكیل‌مجلس‌شورای‌اسلامی‌كه‌نیروهای‌انقلابی ‌اصولگرا Ùˆ پیرو خط‌امام‌در آن‌اكثریت‌داشتند، امام‌در مرداد سال‌1359ØŒ Øل‌مساله‌ی‌گروگان‌ها را به‌نمایندگان‌اولین‌دوره‌‌مجلس‌شورای‌اسلامی‌واگذار كردند. امام‌همچنین‌در پیامی‌به‌مناسبت‌Øج‌در 11 شهریور 1359 به‌تØلیل‌و بیان‌مواضع‌خود در مورد مسأله‌ی‌گروگان‌گیری‌می‌پردازند، كه‌آخرین‌و جامع‌ترین‌موضعگیری‌ایشان‌در این‌زمینه‌مØسوب‌می‌شود Ùˆ همین‌مواضع‌نصب‌العین‌نمایندگان‌مجلس‌شورای‌اسلامی‌قرارگرÙته‌و در ادامه‌به‌صدور بیانیه‌‌الجزایر Ùˆ آزادی‌گروگان‌ها در بهمن‌1359 انجامید.
امام‌در این‌پیام‌، شرایط‌زیر را برای‌آزادی‌گروگان‌ها اعلام‌كردند:
«بازپس‌دادن‌اموال‌، لغو تمام‌ادعاهای‌آمریكا علیه‌ایران‌، ضمانت‌به‌عدم‌دخالت‌سیاسی‌و نظامی‌آمریكا در ایران‌و آزاد گذاشتن‌تمامی‌سرمایه‌های‌كشور.»
روزنامه‌‌كیهان‌در سرمقاله‌خود در تØلیل‌پیام‌تاریخی‌امام‌چنین‌می‌گوید: «پیام‌امام‌نخست‌به‌تØلیل‌این‌جریان‌عظیم‌انقلابی‌پرداخته‌است‌:
«بارها Ú¯Ùته‌ام‌كه‌گروگان‌گیری‌عكس‌العمل‌صدماتی‌است‌كه‌ملت‌ما از آمریكا خورده‌است‌.» این‌تØلیل‌یعنی‌: اولاً گروگان‌گیری‌جاسوسان‌آمریكایی‌«عكس‌العمل‌» است‌، نه‌« عمل‌ »، ابتدا به‌ساكن‌، عكس‌العمل‌«تداÙعی‌» است‌نه ‌عمل‌«تهاجمی‌». آغازگر تهاجم‌«آمریكا» است‌نه‌ما. ثانیاً تØلیل‌مزبور،گروگان‌گیری‌جاسوسان‌آمریكا را عكس‌العمل‌«ملت‌» می‌داند نه‌كار جدا‌ازملت‌توسط‌یك‌گروه‌مØدود. ملت‌هنوز در Øال‌مبارزه‌است‌و مبارزه‌اش‌با ایادی‌شاه‌و «تنه‌ی‌» رژیم‌شاهنشاهی‌ادامه‌دارد... Ùˆ اشغال‌لانه‌‌جاسوسی‌نیزیكی‌از شیوه‌های‌جنگی‌و تاكتیك‌هایی‌است‌كه‌ملت‌مØروم‌، مستضعÙ‌ومبارز ایران‌در «نبرد نابرابر» خویش‌با نیرومندترین‌دشمن‌جهانی‌به‌كار گرÙته‌است‌. پیام‌امام‌بر آن‌است‌تا تبلیغات‌غرب‌و غربزده‌ها را پاسخ‌دهد. تبلیغاتی ‌كه‌بر اساس‌آن‌می‌خواهند چنین‌وانمود كنند كه‌، جاسوس‌های‌آمریكا را دولت‌،مقامات‌مسؤول‌یا به‌هر Øال‌گروهی‌اندك‌بازداشت‌كرده‌اند Ùˆ عمل‌مزبور اقدامی‌تهاجمی‌است‌، كه‌از سوی‌ایران‌آغاز شده‌است‌.»
كوتاه‌سخن‌آنكه‌امام‌راØل‌در طول‌444 روز بØران‌گروگان‌گیری‌، علی‌رغم‌تمامی‌مخالÙت‌ها Ùˆ ابراز ضعÙ‌ها Ùˆ ناتوانی‌های‌داخلی‌و خارجی‌و نیز تهدیدات‌مكرر آمریكاو هم‌پیمانانش‌، در برابر تمامی‌Ùشارها ایستادگی‌كردند Ùˆ با Øمایت‌و ارائه‌‌راهنمایی‌های‌لازم‌به‌دانشجویان‌پیرو خط‌امام‌، جریان‌گروگان‌گیری‌را در مسیر مناسب ‌هدایت‌نموده‌و سرانجام‌نیز شرایط‌مورد نظر خود را تا آنجا كه‌شرایط‌داخلی‌وبین‌المللی‌اجازه‌می‌داد، به‌آمریكاییان‌، كه‌به‌زورگویی‌در جهان‌عادت‌كرده‌بودند،تØمیل‌نموده‌و به‌كشورهای‌مسلمان‌جهان‌سومی‌و مستضعÙ‌، نشان‌دادند كه‌با تكیه‌بر نیروی‌ایمان‌، معنویت‌و Øمایت‌مردمی‌می‌توان‌آمریكا را به‌زانو درآورد.