ماجراي گروگانگيري
در تاريخ اول آبان 1358 تعداد زيادي از مردم در جلوي سÙارت آمريکا در تهران تظاهرات مي کنند Ùˆ خشم خود را با Ùريادهايشان عليه آمريکا نشان مي دهند. سه روز بعد تعدادي از دانشجويان Ú©Ù‡ ظاهرا در تظاهرات مذکور شرکت داشتند در دانشگاه اميرکبير براي نشان دادن عکس العمل لازم در مقابل پذيرش شاه توسط آمريکا تجمع کرده Ùˆ تصميم مي گيرند Ú©Ù‡ تظاهراتي را در روز 13 آبان Ú©Ù‡ مصاد٠با Øمله ارتش رژيم شاه به دانشگاه تهران در سال قبل Ùˆ روز دانش آموز بود سازماندهي کرده Ùˆ عليه شاه در مورد سرقت اموال Ùˆ دارايي Ùˆ ثروت به چپاول رÙته کشور وزجر Ùˆ شکنجه مخالÙان سياسي اش دادخواهي کنند. متعاقب آن در روز 13 آبان ماه 1358 Ùˆ به دنبال پذيرش شاه ازسوي آمريکا سÙارت ايالا ت متØده آمريکا در تهران توسط دانشجويان عضو انجمنهاي اسلا مي تسخير مي شود.ساعت 10 Ùˆ 30 دقيقه ØµØ¨Ø Ø±ÙˆØ² 13 آبان ماه خيابان آيت الله طالقاني وضع خاصي دارد. گروهي- Øدود 400 Ù†Ùر- در Øالي Ú©Ù‡ طول خيابان را طي مي کنند به سوي سÙارت آمريکا در Øرکتند. هنگامي Ú©Ù‡ به مقابل ساختمان مي رسند بلا Ùاصله از دروديوار سÙارت بالا مي روند . جمعي هاج Ùˆ واج به اين صØنه نگاه مي کنند Ùˆ از هم مي پرسند Ú†Ù‡ شده است؟ خيابان بند مي آيد، جوانها تندوتيز ÙŠÚ©ÙŠ پس از ديگري از گوشه Ùˆ کنار سÙارت به داخل مي روند در Øالي Ú©Ù‡ هرکدامشان روبندي به صورت Ùˆ عکس امام(ره) را به سينه دارند. سÙارت به تسخير دانشجويان پيرو خط امام در مي آيد Ùˆ آنان در اطلاعيه خود سÙارت آمريکا را لانه جاسوسي خواندند Ùˆ اعلام کردند ما به پيروي از موضع قاطعانه امام در مقابل آمريکاي جهانخوار به منظور اعتراض به دسيسه هاي امپرياليستي سÙارت سابق آمريکا را در اختيار گرÙتيم تا از اين طريق اعتراض خود را به گوش جهانيان برسانيم.تسخيرلانه جاسوسي آمريکا داراي اهميتي Ùراوان بود چنانکه رهبرکبير انقلاب آن را انقلابي بزرگتر از انقلاب اول ناميدند Ùˆ هد٠اصلي دانشجويان پيرو خط امام انجام ÙŠÚ© کار سمبليک در اعتراض به رÙتار قيم مابانه آمريکا نسبت به انقلاب ايران بود. اما با تاييد امام Ùˆ تبديل اين اعتراض ملي به ÙŠÚ© خبر بين المللي، اين اقدام، آثاري در ابعاد ÙŠÚ© انقلاب برجاي گذاشت Ùˆ به ØÙ‚ انقلاب دوم نام گرÙت. مهمترين تاثير داخلي تسخير سÙارت سابق آمريکا استعÙاي دسته جمعي دولت موقت به رهبري مهندس مهدي بازرگان بود. گرچه با توجه به اينکه دولت بازرگان ديگر توانايي همگام شدن با سيل خروشان Ùˆ هيجان زده ملت را نداشت تسخير سÙارت Ùˆ ماجراي گروگانگيري درتهران تنها به صورت عامل تسريع کننده استعÙاي دولت موقت درآمد. همانطور Ú©Ù‡ مهندس بازرگان در کتاب انقلاب در دو Øرکت ØªØµØ±ÙŠØ Ù…ÙŠ کند دولت موقت از نظر مسووليت اداري Ùˆ سياسي مملکت Ùˆ ØÙظ Øقوق نمايندگان Ùˆ اتباع خارجي برطبق تعهدات بين المللي نمي توانست مخال٠نمايندگان اين عمل نباشد Ùˆ چون قبلا تصميم به استعÙا گرÙته بود هيچ گونه اعلاميه Ùˆ اقدامي دراين زمينه ابراز نکرد. با اين وجود تاثيرات جهاني اين اقدام بسيار عميق تر از تاثيرات داخلي آن بود آنچنان Ú©Ù‡ جهانيان روز 13 آبان 1358 را همچون 22بهمن 1357 به خوبي به ياد دارند. خيلي از تØليلگران سياسي Ùˆ نظريه پردازان عرصه روابط بين الملل، انقلاب ايران را پيش بيني مي کردند اما هيچکس تسخير سÙارت ÙŠÚ©ÙŠ از دو قطب قدرت جهان را هيچگاه به مخيله خويش راه نمي داد Ùˆ Øتي گمان نمي کرد به مانند زماني Ú©Ù‡ ايالات متØده تصميم مي گرÙت Ú†Ù‡ کسي درايران برمسند قدرت بنشيند روزگاري برسد Ú©Ù‡ ايران قادر به تعيين سرنوشت انتخابات رياست جمهوري آمريکا باشد. آزادي گروگانها Øتي در پايان دوره رياست جمهوري کارتر نيز Øکايت از سقوط او Ùˆ Øزب دموکرات مي کرد. اما مجلس شوراي اسلامي دقيقا زماني شرايط خود را براي آزادي گروگانها اعلام کرد Ú©Ù‡ ديگر Ùرصت تبليغات از دست رÙته بود. بدين ترتيب همانطور Ú©Ù‡ هميلتون جردن (رئيس ستاد کاخ سÙيد در دوران کارتر) نيز در کتاب خاطراتش به نام «بØران»مي نويسد: « ØµØ¨Ø Ø³Ù‡ شنبه بسياري از اÙراد نامصمم چون تØملشان به آخر رسيده بود با عصبانيت به خيابان آمدند Ùˆ راي خود را عليه دموکرات ها به صندوق ريختند.» سرانجام 17 ژانويه 1981(مصاد٠با 27دي ماه 1359) پس از شکست عمليات دلتا در صØراي طبس مذاکرات ايران Ùˆ آمريکا براي آزادي گروگانها به نتيجه رسيد Ùˆ طبق تواÙÙ‚ نامه اي قرار شد قدم به قدم همراه با رÙع انسداد دارايي هاي ايران در آمريکا گروگانهاي آمريکايي نيز آزاد شوند. بعد از امضاي متن بيانيه الجزاير از سوي وارن کريستوÙر معاون وقت وزارت خارجه آمريکا در 19 ژانويه، ايران گروگانها را 444 روز پس از تسخير سÙارت، پنج دقيقه قبل از 9 شب به وقت تهران Ùˆ درست سه دقيقه پس از پايان رياست جمهوري جيمي کارتر آزاد کرد تا او بتواند خبر آنرا در آخرين نطق خود در مراسم تØلي٠رياست جمهوري ريگان اعلام کند وريگان موÙÙ‚ شود در اولين نطق رياست جمهوري اش آزادي گروگانها را ناشي از اقدامات خود بداند. البته نبايد از ذکر اين نکته بسيار مهم غاÙÙ„ بود Ú©Ù‡ امام خميني(ره) ضمن اعلام شرايط چهارگانه Ú©Ù‡ عبارت بود از: استرداد دارايي شاه، لغو درخواست هاي مربوط به خسارات توسط آمريکا، رÙع توقي٠دارايي هاي ايران در آمريکا Ùˆ تعهد آمريکايي ها داير بر عدم دخالت درامور داخلي ايران، اجراي امر را بر عهده مجلس شوراي اسلامي گذاردند Ùˆ مجلس نيز Ú©Ù‡ بعد از دوماه اÙØªØªØ§Ø Ø´Ø¯ همان شرايط امام خميني را تاييد کرده Ùˆ دولت شهيد رجائي را مامور مذاکره Ùˆ اجراي تصميمات متخذه کردند. گروگان ها آزاد شدند اما تسخيرکنندگان اصلي سÙارت آمريکا هيچ نقشي در پايان امر نداشتند. دکتر معصومه ابتکار مترجم دانشجويان در کتاب «تسخير» در اين باره مي نويسد: ما دانشجويان هيچ گاه در اجراي Ùرآيند آزادسازي دخالت نداشتيم. هيچ کس با ما مشورت نکرد Ùˆ ما را در جريان نگذاشت. تنها پس از تکميل همه کارها بود Ú©Ù‡ بهزاد نبوي رئيس گروه کاري مجلس در ماجراي گروگانگيري درخواست ملاقاتي از رهبران ما براي بØØ« درباره جزئيات آزادي گروگان ها به عمل آورد. در آن جلسه مودبانه از ما پرسيد درباره اين تواÙÙ‚ Ú†Ù‡ نظري داريد ولي چون قبلا تصميم ها اتخاذ شده بود در پاسخ تنها لبخند زديم. آري، ماجرا پايان ياÙته بود اما سرانجام جنبش دانشجويان پيرو خط امام هنوز معلوم نبود. گروهي سياسي به نام دانشجويان مسلمان پيرو خط امام تاسيس شده بود. کساني Ú©Ù‡ با Ùکر تشکيل Øزب مخال٠بودند استدلال مي کردند اين گروه ها هرگز با چنين نيتي گرد هم نيامده اند . بدين ترتيب در نهايت اکثر دانشجويان به اين نتيجه رسيدند كه بهترين راه براي جنبش اعلام انØلال آن است. اکنون Ú©Ù‡ در دهه چهارم انقلا ب واقع شده ايم گروهي از تسخيرکنندگان سÙارت سابق آمريکا در تهران يا به مرور زمان جذب در قدرت شده اند Ùˆ عده اي نيز استØاله شده Ùˆ عده ديگري نيز توبه سياسي کرده اند!